W związku ze zbliżającym się terminem na złożenie zeznania podatkowego za 2017 r. Ministerstwo Finansów przypomina o skutkach sprzedaży lub zamiany kryptowalut (m.in. bitcoin, litecoin czy ether), jakie występują na gruncie PIT, a także VAT i PCC.
Skutki podatkowe na gruncie PIT
Źródło przychodów
Przychody z obrotu kryptowalutą mogą być zakwalifikowane do źródła przychodów z tytułu:
- praw majątkowych;
- pozarolniczej działalności gospodarczej, jeżeli kryptowaluta jest przedmiotem obrotu w ramach działalności, która spełnia określone warunki: m.in. ma ona charakter zarobkowy, jest prowadzona we własnym imieniu przez podatnika, w sposób zorganizowany i ciągły (i nie zachodzą przesłanki wskazane w art. 5b ust. 1 ustawy o PIT).
Przychód
Na przychód z obrotu kryptowalutami wskazać można w przypadku:
- sprzedaży kryptowaluty (czyli zamiany kryptowaluty na „walutę tradycyjną”),
- zamiany kryptowaluty na inną kryptowalutę, towar lub usługę (zamiana kryptowaluty będzie w tym przypadku traktowana jako jedna z form jej odpłatnego zbycia).
W przypadku obrotu kryptowalutami wystąpić może również:
- przychód z praw majątkowych, o których mowa w art. 18 ustawy o PIT (powstaje w momencie otrzymania lub postawienia do dyspozycji podatnika pieniędzy (waluty tradycyjnej), innej kryptowaluty, towaru czy wykonania usługi)
- przychód z działalności gospodarczej, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT (za datę powstania przychodu z działalności gospodarczej uważa się dzień sprzedaży lub zamiany danej kryptowaluty – nie później niż dzień wystawienia faktury albo uregulowania należności).
Koszty uzyskania przychodów
Przy podatkowej księdze przychodów i rozchodów możliwe jest jedynie dokonywanie w niej zapisów na podstawie ściśle określonych dokumentów. Takich jak faktury, czy rachunki. W efekcie czego, wyciągi z historii transakcji giełdowych z internetowej giełdy kryptowalut albo wyciągi z kont bankowych z historii transakcji nie stanowią, zdaniem MF, dowodów księgowych. W konsekwencji, przychody oraz koszty uzyskania przychodu udokumentowane wyłącznie w ten sposób nie mogą zostać zaewidencjonowane. Jeśli podatnik w inny sposób rzetelnie udokumentuje powstanie przychodu podatkowego, czy poniesienie kosztu, powinien to uwzględnić w trakcie roku podatkowego w bieżącej zaliczce na podatek oraz w rocznym rozliczeniu. Co istotne, wydatki na zakup kryptowaluty ujmowane są w kosztach uzyskania przychodów w momencie poniesienia wydatku, czyli w dacie zakupu i według cen zakupu.
Jeśli podatnik prowadzi księgi rachunkowe, wówczas, zdaniem MF, za dowód księgowy mogą być uznane wyciągi bankowe. Wyciągi potwierdzające transakcję zakupu lub sprzedaży kryptowaluty wraz z załączonym wydrukiem dokonanej transakcji z giełdowego profilu jednostki, uzupełnionym o podpis osoby, która w imieniu jednostki dokonała takiej transakcji.
Dochód
Dochody z obrotu kryptowalutą powinny być zakwalifikowane do:
- praw majątkowych (zastosowanie znajdzie wówczas opodatkowanie na zasadach ogólnych, według skali podatkowej)
- do pozarolniczej działalności gospodarczej (dochody te będą podlegać wówczas łączeniu z innych dochodami z tego źródła przychodu).
Skutki podatkowe na gruncie VAT
Obrót kryptowalutami w postaci działalności w zakresie ich kupna i sprzedaży podlega opodatkowaniu VAT jako odpłatne świadczenie usług. MF podkreśla, że dla celów VAT pojęcie walut używanych jako prawny środek płatniczy obejmuje również kryptowaluty. W konsekwencji, sprzedaż i wymiana kryptowaluty na walutę tradycyjną (i odwrotnie) o ile podlega opodatkowaniu VAT, korzysta ze zwolnienia. Należy zatem pamiętać, że co do zasady, podatnik nie ma prawa do odliczenia VAT od nabywanych towarów i usług związanych z działalnością w zakresie wydobywania i kupna albo sprzedaży kryptowalut.
Obowiązek podatkowy w zakresie VAT powstaje w momencie sprzedaży albo wymiany kryptowaluty na walutę tradycyjną oraz w momencie wymiany jednej kryptowaluty na inną. Przy czym MF podkreśla, że podstawa opodatkowania w przypadku obrotu kryptowalutami zarówno w zakresie kupna albo sprzedaży na walutę tradycyjną, jak i w zakresie wymiany na inną kryptowalutę może być wyrażona w złotych.
Skutki podatkowe na gruncie PCC
Umowa sprzedaży oraz zamiany kryptowaluty, podlega opodatkowaniu PCC. Obowiązek zapłacenia podatku w wysokości 1% rynkowej wartości nabywanego prawa majątkowego, ciąży wówczas na kupującym. Natomiast w przypadku zamiany, obowiązek zapłaty 1% od prawa majątkowego, od którego przypada wyższy podatek, dotyczy solidarnie obydwu stron czynności.
Należy również pamiętać, że wyłączona z opodatkowania PCC jest umowa sprzedaży lub zamiany kryptowalut, która została objęta podatkiem VAT, w zakresie w jakim podlega opodatkowaniu VAT lub jeżeli co najmniej jedna ze stron czynności jest zwolniona z VAT z tytułu jej dokonania.