kontrolapodatkowa.pl

Twój przyjaciel w sporze z fiskusem

W ostatnim czasie opublikowano pisemne uzasadnienie wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 12 grudnia 2019 r. o sygn. akt I FSK 1609/18. Wyrok ten może mieć duże znaczenie dla podatników, którym organy podatkowe zarzucają niedochowanie należytej staranności na gruncie podatku VAT. Przez ostatnie lata sądy administracyjne wydały dużo wyroków traktujących o dochowywaniu należytej staranności, rzadko kiedy stwierdzając jej dochowanie przez podatników. Doprowadziło to do sytuacji, w której podatnicy nie wiedzą co muszą zrobić by uchronić się przed zakwestionowaniem transakcji przez organy.

W komentowanym wyroku Sąd stwierdził, że nie można skupiać się wyłącznie nad ocenianiem kryterium dochowania należytej staranności przez podatników. Nieuczciwi podatnicy również starają się dochować należytej staranności, w związku z czym kryterium to nie jest obiektywne. Sąd nakazał kompleksową analizę okoliczności transakcji nabycia towarów i wykazanie anomalii tego obrotu w stosunku do analogicznych transakcji. To okoliczności transakcji powinny wskazywać, że uczestnik co najmniej powinien był wiedzieć o nielegalności czynności. Wymaga to od organów podatkowych wykazania odstępstw od typowych dostaw danego typu towaru.

Zauważono również, że każdy podmiot świadomie uczestniczący w oszukańczych transakcjach  czyni to w określonym celu. Organy podatkowe mają zatem obowiązek wskazania jaką konkretnie korzyść miał osiągnąć Podatnik mający świadomość uczestniczenia w karuzeli podatkowej. Taką korzyścią może być znacznie niższa cena nabywanych towarów, a nie zbliżona lub nieco niższa cena. Każdy racjonalnie działający przedsiębiorca próbuje minimalizować koszty swojego funkcjonowania, w związku z czym zbliżone ceny nie potwierdzają anomalii transakcji. Może to wymagać od organów podatkowych przeprowadzenia analizy cen na danym rynku, wykazującej istnienie anomalii w cenie towarów.