Zmiany w ustawie VAT – „biała lista podatników”
1 września br. wejdzie w życie kolejna duża nowelizacja ustawy o VAT oraz niektórych innych ustaw, która wprowadza m.in. przepisy dotyczące wspólnego i jawnego rejestru podatników VAT, tzw. „biała lista”.
Wykaz zawierać będzie informacje o podatnikach VAT czynnych oraz o tych niezarejestrowanych, wykreślonych, przywróconych i zwolnionych w zakresie m.in. nr NIP, REGON, PESEL, adresu stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej, a także numerów rachunków bankowych otwartych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą.
Nowe obowiązki i sankcje
Dużym plusem wprowadzonego rejestru będzie możliwość bezpłatnego i szybkiego dostępu do aktualnych danych o kontrahentów. Może to xcpomóc podatnikom w dochowaniu należytej staranności w VAT. Z drugiej jednak strony konsekwencją jego wprowadzenia będą dodatkowe obowiązki.
Podatnicy będą musieli każdorazowo weryfikować czy rachunek wskazany przez kontrahenta znajduje się w wykazie. Płatność z tytułu transakcji o wartości powyżej 15.000 zł, dokonana na rachunek inny niż figurujący w bazie, będzie miała bowiem negatywne konsekwencje finansowe. Po pierwsze, podatnik będzie ponosił solidarną odpowiedzialność ze sprzedawcą za zaległości podatkowe (do wysokości kwoty podatku związanego z tą transakcją). Po drugie, na gruncie podatków dochodowych, nie będzie miał możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów poniesionego wydatku w tej części, w jakiej płatność z tytułu transakcji została dokonana na inny rachunek niż zawarty w wykazie.
Wyłączenie odpowiedzialności solidarnej nabywcy towarów i usług oraz sankcji polegającej na braku możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów nastąpi w sytuacji, gdy podatnik dokonujący zapłaty należności na rachunek inny niż zawarty w wykazie zawiadomi o tym w terminie 3 dni od dnia zlecenia przelewu naczelnika urzędu skarbowego właściwego dla wystawcy faktury.
Wszystkie te zmiany obligują podatników do weryfikacji rachunków bankowych, które zostały zgłoszone do właściwego Naczelnika Urzędu Skarbowego i absolutnie wyłączają możliwość posługiwania się innymi rachunkami bankowymi dla transakcji powyżej 15.000 zł brutto.
Biała lista podatników będzie aktualizowana raz na dobę w każdy dzień roboczy. Korzystający z niego dostaną informacje o dacie i godzinie, w której dokonali weryfikacji danego podmiotu. Możliwe będzie również uzyskanie informacji z rejestru na wybrany dzień. Do 5 lat poprzedzających rok, w którym podmiot jest sprawdzany.
Interfejs programistyczny API
W resorcie finansów trwają prace nad opisem interfejsu programistycznego API. Interfejsu, który odnosi się do nowego wykazu podatników VAT. Dotychczas wskazano, iż API będzie zawierało dwie metody odpytywania o dane z wykazu:
· metodę pełną „search” – aby z niej skorzystać należy wybrać jeden z parametrów: NIP, fragment nazwy, REGON lub numer rachunku bankowego oraz dzień, na jaki mają być wyświetlone informacje o podmiocie, po czym uzyska się:
– cały zakres danych z wykazu o podmiotach,
– unikalny identyfikator – klucz elektroniczny, który jest potwierdzeniem wykonania zapytania (o jaki identyfikator podmiotu pytano, datę na jaki dzień została udzielona odpowiedź i datę zapytania),
· metodę uproszczoną „check”, która poprzez API skrócone będzie łączyła się z wykazem po wprowadzeniu parametrów zapytania:
– NIP lub REGON,
– numer rachunku,
– data, na jaki dzień ma być udzielona odpowiedź.
W odpowiedzi API zwróci następujące informacje:
· TAK lub NIE – informacje, które oznaczają, że dany rachunek przypisany jest (lub nie jest) do wyspecyfikowanego numeru podmiotu (w dniu DATA),
· elektroniczny klucz, który potwierdza wykonanie zapytania (o jaki identyfikator podmiotu pytano, datę na jaki dzień została udzielona odpowiedź i datę składania zapytania)
Korzystanie z API będzie limitowane. Można będzie złożyć 10 zapytań o maksymalnie 30 podmiotów jednocześnie. Po wyczerpaniu tego limitu dostęp do API będzie zablokowany do godziny 0:00.
Plik testowy nowego oprogramowania
W kolejnym etapie (termin zostanie podany do 31 sierpnia 2019 r.) planowana jest publikacja pliku tekstowego do pobierania przez użytkowników. Pliku zawierającego pełną listę par: NIP-rachunek, pozwalającą na masową weryfikację transakcji w systemach finansowo-księgowych. Dane te będą zabezpieczone kryptograficznie (z wykorzystaniem jednokierunkowych funkcji skrótu) w taki sposób, aby jedynie posiadacz poprawnych danych z pary: NIP-rachunek mógł zweryfikować istnienie tej pary w wykazie. Lista będzie także uwzględniała możliwość weryfikacji rachunków powiązanych z rachunkami rozliczeniowymi w połączeniu z identyfikatorem podatkowym podmiotu.
Dane do pobrania będą publikowane codziennie i będą aktualizowane raz na dobę w dni robocze. Każdy plik będzie zawierał wszystkie aktualne dane z wykazu.
Informacje będą szyfrowane parami: NIP-Numer Rachunku. Będzie można weryfikować status podatnika na podstawie udostępnionego algorytmu. Opis algorytmu i sposobu korzystania z zaszyfrowanej listy opisany będzie na stronie internetowej Wykazu.
Należy zaznaczyć, iż interfejs programistyczny API jest obecnie w fazie testów wewnętrznych, może więc jeszcze ulec zmianom.