kontrolapodatkowa.pl

Twój przyjaciel w sporze z fiskusem

Statystyki wskazują na coraz większą skuteczność przeprowadzanych kontroli podatkowych i precyzyjność w działaniach Organów. Kontrole u podatników wszczynane są rzadziej. Kiedy jednak już się to dzieje, Organ przychodzi najczęściej z konkretnym planem i przypuszczeniami. Z tego wpisu dowiesz się:

• jakie branże mogą zostać wzięte na celownik urzędów skarbowych w 2023 roku,
• jakie obszary działalności podatników są w zakresie zainteresowania urzędów,
• kiedy organy zapukają z kontrolą do podatnika.

Gdzie organy szukają pieniędzy? Najpopularniejsze obszary kontroli.

Pomimo upływu lat, w czołówce listy najczęściej wszczynanych kontroli pozostają sprawy związane z:

• cenami transferowymi (TP),
• ogólna klauzulą przeciwko unikania podwójnego opodatkowania (tzw. klauzula GAAR),
• oraz oczywiście, prawem do odliczenia VAT’u.

W przypadku, tej ostatniej kategorii od dłuższego czasu zaobserwować można tendencję do wszczynania kontroli, w szczególności w ramach branży budowlanej. Powodem tego, zapewne są kwoty, jakimi operuje ta branża. Niemniej, jednak znaczenie ma także fakt, że omawiana branża w  dużej mierze korzysta z usług firm podwykonawczych. Co w szczególności  naraża Podatników na różnego rodzaju nieprawidłowości, nie tylko
w zakresie prawa podatkowego, którym uważnie przyglądają się urzędy skarbowe.

Kontrole krzyżowe. Podatniku pamiętaj o należytej staranności.

Organy niezwykle często wszczynają kontrole podatkowe, w ramach tzw. krzyżówek.

Jeżeli urzędnik dopatrzy się błędów u jednego przedsiębiorcy, następnie zaczyna się badanie jego kontrahentów.  To w połączeniu ze specyfiką branży budowlanej i często niemałej ilości podwykonawców, powoduje, że urzędy skarbowe starają się zakwestionować wystawione faktury. Odmawiając jednocześnie prawa do odliczenia podatku naliczonego, czyli tzw. zwrotu VAT’ u.  

Podstawowym i często jedynym podnoszonym argumentem ze strony urzędników, do zakwestionowania wystawionych faktur, które w ocenie urzędów nie odzwierciedlają rzeczywistych zdarzeń, jest teza dotycząca braków kadrowych do wykonania zleconej usług. W większości przypadków wynika to z zatrudniania ludzi „na czarno” tj. bez umów.

W takiej sytuacji nasuwa się pytanie… Jak chronić się przed nieuczciwymi podwykonawcami i jakie są najczęściej popełniane błędy przez Podatników w tym zakresie? Odpowiedź na pierwszą część ww. pytania brzmi – „należyta staranności”, a z kolei odpowiedź na drugą część – to – „brak należytej staranności”.

Zaczynając od braku należytej staranności podkreślić trzeba, że najczęściej spotkać się można w tej branży z płatnościami gotówkowymi. Zgodnie z orzeczeniami sądów taki rodzaj płatności przenosi ryzyko zakwestionowania autentyczności faktur na podatnika. Dodatkowym błędem jest brak dokumentów. Brak umów z podwykonawcami. Brak dokumentów przewozowych na materiały budowlane, czy chociażby dokumentów odbioru tych materiałów. To, z kolei wiąże się z brakiem przygotowania firmy na okoliczność ewentualnej kontroli.
Przy czym, kolejnym częstym błędem jest odłożenie ustanowienia pełnomocnika w sprawie. Co dzieje się dopiero na etapie przekształcenia kontroli w postępowanie, bądź jeszcze później, czyli po wydaniu decyzji przez organ I instancji. Tym samym, podatnik popełnia kolejny, najistotniejszy błąd, a mianowicie wyraża zgodę na dowolne działanie urzędów, pozostawiając im całkowity wpływ w takiej sytuacji na kształtowanie – a nie prawidłowe ustalanie – stanu faktycznego.

Przechodząc do kwestii „należytej staranności”, trzeba wyraźnie zaznaczyć, że zgodnie z aktualnym orzecznictwem, nie powinno się odmawiać podatnikowi prawa do odliczenia podatku naliczonego nie tylko wtedy, gdy nieprawidłowości dotyczą wcześniejszej lub późniejszej transakcji.  Również wtedy, gdy dotyczą one bezpośrednio transakcji zawartej przez podatnika. Czyli tej transakcji, której dotyczy podatek naliczony do odliczenia. Pod warunkiem jednak, że na podstawie obiektywnych przesłanek nie da się stwierdzić, że podatnik wiedział lub powinien był wiedzieć, że zawierana przez niego transakcja wiązała się z przestępstwem popełnionym przez wystawcę faktury. 

Innymi słowy, jak wskazał jeden z wyroków Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, podstawę do zakazu odliczenia podatku naliczonego, stanowią jedynie takie zaniechania podatnika, których brak skutkowałby tym, iż podatnik wiedziałby lub co najmniej powinien był wiedzieć, że transakcja mająca stanowić podstawę prawa do odliczenia wiązała się z przestępstwem lub nadużyciem w zakresie podatku VAT.