kontrolapodatkowa.pl

Twój przyjaciel w sporze z fiskusem

26.08.2015

Tagi:

Czym jest i na czym polega kontrola celna?

Kontrola celna polega na sprawdzeniu przestrzegania przepisów prawa przez zobowiązane do tego osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej w zakresie:

1) prawa celnego oraz innych przepisów związanych z przywozem i wywozem towarów w obrocie między obszarem celnym Unii Europejskiej a państwami trzecimi, w szczególności przepisów dotyczących towarów objętych ograniczeniami lub zakazami;

2) prawa podatkowego w zakresie produkcji, przemieszczania i zużycia wyrobów akcyzowych, w szczególności ich wytwarzania, uszlachetniania, przerabiania, skażania, rozlewu, przyjmowania, magazynowania, wydawania, przewozu i niszczenia oraz w zakresie stosowania i oznaczania tych wyrobów znakami akcyzy;

3) regulującym urządzanie i prowadzenie gier hazardowych, o których mowa w ustawie o grach hazardowych, oraz zgodność tej działalności z udzieloną koncesją lub zezwoleniem oraz zatwierdzonym regulaminem;

4) prawa podatkowego w zakresie wydobycia urobku rudy miedzi, produkcji koncentratu, wydobycia gazu ziemnego lub ropy naftowej, o których mowa w ustawie o podatku od wydobycia niektórych kopalin

 

Kontroli podlega również m.in:

  • prawidłowość i terminowość wpłat podatku akcyzowego od niektórych wyrobów określonych w przepisach odrębnych oraz podatku od gier,
  • prawidłowość i terminowość wpłat podatku od wydobycia niektórych kopalin,
  • rodzaj paliwa w zbiornikach pojazdów lub innych środków przewozowych,
  • wywóz i przywóz na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej towarów podlegających ograniczeniom lub zakazom;
  • transport drogowy na zasadach określonych w przepisach odrębnych,
  • wykonywanie innych obowiązków wynikających z przepisów odrębnych, których kontrola przestrzegania należy do zadań organów Służby Celnej.

 

Kontrola celna przeprowadzana jest w trybie ustawy o Służbie Celnej. Do kontroli celnej w zakresie nieuregulowanym stosuje się odpowiednio przepisy działu IV Ordynacji podatkowej dotyczące postępowania podatkowego.

 

Kontrola ta może przybrać także formę kontroli stałej polegającej na wykonywaniu czynności kontrolnych w sposób ciągły w komórce organizacyjnej utworzonej przez naczelnika urzędu celnego na terenie podmiotu podlegającego kontroli.

 

Kontrolę przeprowadza właściwy miejscowo organ Służby Celnej. Organami służby celnej są minister właściwy do spraw finansów publicznych, Szef Służby Celnej, dyrektorzy izb celnych, naczelnicy urzędów celnych. Organ właściwy w dniu wszczęcia kontroli pozostaje właściwy chociażby nastąpiło zdarzenie powodujące zmianę właściwości.

 

Kontrolę mogą wykonywać funkcjonariusze pełniący służbę w jednostce organizacyjnej właściwej do przeprowadzenia kontroli oraz funkcjonariusze pełniący służbę w innych jednostkach organizacyjnych upoważnieni przez właściwy organ Służby Celnej.

 

Kontrola w siedzibie, w miejscu prowadzenia działalności gospodarczej oraz miejscu zamieszkania podmiotu podlegającego kontroli jest wykonywana po doręczeniu upoważnienia organu Służby Celnej do przeprowadzenia kontroli oraz okazaniu legitymacji służbowej. W przypadkach przewidzianych w ustawie kontrola celna wykonywana jest na podstawie legitymacji służbowej.

Zakres uprawnień funkcjonariuszy wykonujących kontrolę celną jest dużo szerszy niż organów podatkowych i obejmuje uprawnienie do:

  1. żądania udostępniania akt, ksiąg i wszelkiego rodzaju ewidencji i dokumentów związanych z przedmiotem kontroli, w tym dokumentów elektronicznych, oraz do sporządzania z nich odpisów, kopii, wyciągów, notatek, wydruków i udokumentowanego pobierania danych w formie elektronicznej,
  2. żądania zamknięcia dokumentacji dotyczącej towarów i czynności podlegających kontroli w celu umożliwienia porównania rzeczywistego stanu ze stanem ewidencyjnym,
  3. legitymowania lub ustalania w inny sposób tożsamości osób,
  4. przeszukiwania osób i pomieszczeń, w tym z użyciem urządzeń technicznych i psów służbowych,
  5. przesłuchiwania świadków,
  6. zasięgania opinii biegłych,
  7. dokonywania oględzin,
  8. badania towarów, surowców, półproduktów i wyrobów, w tym pobrania próbek towarów, surowców, półproduktów i wyrobów gotowych w celu ich zbadania,
  9. przeprowadzania rewizji towarów, wyrobów i środków transportu, w tym z użyciem urządzeń technicznych i psów służbowych,
  10. żądania powtórzenia, jeżeli to możliwe, każdej czynności, w wyniku której uzyskuje się dane o przyjmowanych, wydawanych lub wprowadzanych do procesu produkcyjnego surowcach, materiałach, produkcji w toku i półproduktach oraz uzyskanych produktach, wyrobach gotowych i wysokości strat produkcyjnych,
  11. nakładania zamknięć urzędowych na urządzenia, pomieszczenia, naczynia oraz środki transportu,
  12. przeprowadzania w uzasadnionych przypadkach, w drodze eksperymentu, doświadczenia lub odtworzenia możliwości gry na automacie lub gry na innym urządzeniu,
  13. zabezpieczania zebranych dowodów,
  14. sporządzania szkiców, filmowania i fotografowania oraz dokonywania nagrań dźwiękowych,
  15. zatrzymywania i kontrolowania środków transportu oraz statków w rozumieniu ustawy z Kodeks morski i ustawy o żegludze śródlądowej,
  16. zbierania niezbędnych materiałów w zakresie kontroli.

 

Funkcjonariusze są upoważnieni do wstępu i poruszania się po terenie podmiotu podlegającego kontroli bez potrzeby uzyskania przepustki oraz nie podlegają rewizji osobistej przewidzianej w regulaminie wewnętrznym tego podmiotu.

 

Podmioty podlegające kontroli są obowiązane zapewnić warunki i środki do sprawnego przeprowadzenia kontroli, w tym:

  1. umożliwiać wgląd w dokumenty i ewidencje objęte zakresem kontroli, a zwłaszcza dokumenty handlowe, księgowe i finansowe, nawet jeżeli mają one charakter poufny, w tym dokumenty elektroniczne,
  2. udzielać niezbędnej pomocy technicznej, jeżeli dokumenty lub ewidencje będące przedmiotem kontroli zostały sporządzone z zastosowaniem technik elektronicznego przetwarzania danych,
  3. przedstawiać na żądanie funkcjonariusza urzędowe tłumaczenie na język polski dokumentów mających znaczenie dla kontroli, sporządzonych w języku obcym,
  4. umożliwiać sporządzanie kopii dokumentów,
  5. udostępniać towary, urządzenia oraz środki transportu oraz zapewnić dostęp do pomieszczeń oraz innych miejsc będących przedmiotem kontroli,
  6. wydawać za pokwitowaniem towary lub dokumenty, jeżeli funkcjonariusz uzna za niezbędne przeprowadzenie ich dalszej analizy lub dokładniejszej kontroli,
  7. umożliwiać zbadanie towarów, surowców, półproduktów i wyrobów gotowych, w tym przez pobranie ich próbek,
  8. przeprowadzać na żądanie funkcjonariusza inwentaryzację w zakresie niezbędnym na potrzeby kontroli,
  9. udostępniać w niezbędnym zakresie środki łączności, a także inne urządzenia techniczne, jeżeli są one niezbędne do wykonania kontroli,
  10. umożliwiać sporządzanie szkiców, filmowanie i fotografowanie oraz dokonywanie nagrań dźwiękowych;
  11. zapewniać warunki do wykonywania czynności kontrolnych, w tym – w miarę posiadanych możliwości – samodzielne pomieszczenie odpowiednie do rodzaju wykonywanych czynności i liczby funkcjonariuszy je wykonujących i miejsce do przechowywania dokumentów, spełniające wymagania przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Koszty związane z realizacją tych obowiązków obciążają podmioty podlegające kontroli.

Podmiot podlegający kontroli jest obowiązany udzielać wszelkich wyjaśnień w sprawach objętych zakresem kontroli. Osoby upoważnione do reprezentowania lub prowadzenia spraw podmiotu podlegającego kontroli, pracownicy oraz osoby współdziałające z tym podmiotem są obowiązane udzielać wyjaśnień dotyczących przedmiotu kontroli, wynikających z zakresu wykonywanych czynności lub zadań.

Osoba posiadająca towary podlegające kontroli jest obowiązana na jej koszt do wykonywania czynności umożliwiających przeprowadzenie kontroli, w szczególności do rozładowania, okazania oraz załadowania towaru po zakończeniu czynności kontrolnych.

Z przeprowadzonych czynności kontrolnych funkcjonariusz sporządza protokoły, w szczególności z:

1) kontroli dokumentów i ewidencji,

2) zabezpieczenia dowodów,

3) rewizji,

4) przesłuchania świadków,

5) pobierania próbek towarów i wyrobów oraz ich badania.

 

Funkcjonariusz jest obowiązany zapoznać osobę obecną przy czynnościach kontrolnych z treścią protokołów. Protokoły podpisują funkcjonariusze i osoby obecne przy czynnościach kontrolnych. Jeżeli osoba obecna przy czynnościach kontrolnych odmówi podpisania protokołów, funkcjonariusz jest obowiązany zamieścić w protokole odpowiednią adnotację.

Organy Służby Celnej przeprowadzają także kontrolę wywiązywania się podmiotów z obowiązków w zakresie: podatku od gier oraz dopłat o których mowa w ustawie o grach hazardowych, podatku akcyzowego, podatku od wydobycia niektórych kopalin oraz opłaty paliwowej.

Kontrola wywiązywania się podmiotów z obowiązków w zakresie: podatku od gier oraz dopłat o których mowa w ustawie o grach hazardowych, podatku akcyzowego, podatku od wydobycia niektórych kopalin oraz opłaty paliwowej jest natomiast wykonywana przez organy służby celnej na zasadach określonych w dziale VI Ordynacji podatkowej zatytułowanym Kontrola podatkowa.

Korzystanie z pomocy profesjonalnego pełnomocnika w toku kontroli celnej zapewni właściwe przestrzeganie przez organ Służby Celnej praw i obowiązków kontrolujących i kontrolowanych.