kontrolapodatkowa.pl

Twój przyjaciel w sporze z fiskusem

Przepisy dotyczące kontroli podatkowej regulują liczne uprawnienia i obowiązki przysługujące organom kontrolującym, których odbicie stanowią odpowiednio obowiązki i uprawnienia podmiotów kontrolowanych. Ponadto, aby zapewnić przedsiębiorcom szczególną ochronę w toku kontroli podatkowej i zabezpieczyć ich interesy przed nieprawidłowościami ze strony organów kontrolujących, ustawodawca przewidział szereg instrumentów prawnych, z których mogą skorzystać niezadowoleni lub wręcz poszkodowani z tytułu kontroli przedsiębiorcy. Poniżej przedstawiamy jeden z nich – sprzeciw wobec podjęcia i wykonywania przez organy kontroli czynności z naruszeniem określonych przepisów.

Instytucja sprzeciwu i procedura działania z nią związana została uregulowana w art. 84c ustawy o swobodzie działalności gospodarczej (u.s.d.g.). Sprzeciw może być wniesiony przez kontrolowanego, jeżeli organ kontrolujący dopuści się naruszenia m.in. w zakresie prawidłowego zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli, sposobu wszczęcia kontroli, zasady przeprowadzania czynności kontrolnych w obecności kontrolowanego lub upoważnionej przez niego osoby, zakazu kontroli równoczesnych, czy też dopuszczalnych limitów czasu trwania kontroli. Co istotne, w określonych sytuacjach wniesienie sprzeciwu nie jest dopuszczalne (art. 84d u.s.d.g.). Dzieje się tak m.in. wówczas, gdy zdaniem organu kontrolującego przeprowadzenie kontroli jest niezbędne dla przeciwdziałania popełnieniu przestępstwa lub wykroczenia, przeciwdziałania popełnieniu przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego lub zabezpieczenia dowodów jego popełnienia.

Sprzeciw należy wnieść na piśmie, odpowiednio go uzasadniając, do organu podejmującego i wykonującego kontrolę, zatem nie do samego kontrolującego (jego należny zaś pisemnie powiadomić o fakcie wniesienia sprzeciwu). Termin na wniesienie sprzeciwu jest stosunkowo krótki – wynosi 3 dni robocze od dnia wszczęcia kontroli. Trzeba zaznaczyć, że wniesienie sprzeciwu wywołuje istotny skutek – powoduje wstrzymanie czynności kontrolnych przez organ kontroli z chwilą doręczenia kontrolującemu zawiadomienia o wniesienia sprzeciwu do czasu jego rozpatrzenia. Organ powinien rozpatrzyć sprzeciw w ciągu kolejnych 3 dni roboczych od dnia jego otrzymania, następnie ma dwa wyjścia: odstępuje od czynności kontrolnych albo też je kontynuuje (w obu przypadkach wydawane jest postanowienie, na które przysługuje kontrolowanemu zażalenie). Co ważne, jeżeli we wskazanym 3-dniowym terminie sprzeciw nie zostanie rozpatrzony, jest to równoznaczne z wydaniem przez organ postanowienia o odstąpieniu od czynności kontrolnych.

Należy zaznaczyć, że w razie wniesienia sprzeciwu organ kontroli może dokonać zabezpieczenia dowodów, które mają związek z przedmiotem i zakresem kontroli, na czas rozpatrzenia sprzeciwu. Ustawodawca przewidział, że zabezpieczeniu podlegają w tej sytuacji dokumenty, informacje, próbki wyrobów, a także inne nośniki informacji mogące stanowić dowód w toku kontroli.

Sprzeciw stanowi istotny instrument prawny zapewniający ochronę kontrolowanemu w obliczu niezgodnych z przepisami działań organów kontroli. Z uwagi na krótki termin na jego wniesienie, jak również doniosłe skutki sprzeciwu, niezwykle ważna jest świadomość przedsiębiorcy, że przysługuje mu taki środek i aby z niego skorzystać musi szybko zareagować w razie naruszeń ze strony organu.