kontrolapodatkowa.pl

Twój przyjaciel w sporze z fiskusem

W wyniku zakończonych konsultacji społecznych, 25 kwietnia 2018 r. Ministerstwo Finansów i Krajowa Administracja Skarbowa opublikowały „Metodykę w zakresie oceny dochowania należytej staranności przez nabywców towarów w transakcjach krajowych”. Ma ona być wskazówką dla urzędników skarbowych w ocenianiu przez nich czy przedsiębiorcy dochowali należytej staranności w weryfikowaniu rzetelności swoich kontrahentów.

Jak wynika z komunikatu zamieszczonego na stronie Ministerstwa Finansów, celem „Metodyki” jest wprowadzenie wspólnych wskazówek oceny dochowania należytej staranności, zwiększenia pewności obrotu oraz wskazanie co podatnik powinien badać w pierwszej kolejności, by rzetelnie weryfikować swoich kontrahentów. W założeniu twórców, podejmowanie działań opisanych w „Metodyce” ma zwiększyć prawdopodobieństwo dochowania przez podatnika należytej staranności. Na dwunastu stronach dokumentu zawarto opisy licznych działań, które powinien podjąć podatnik.

Należyta staranność – etapy

Ministerstwo przewiduje dwa etapy oceny dochowania należytej staranności przez podatnika podczas weryfikowania swoich kontrahentów przed rozpoczęciem z nimi współpracy, tj.

1.  Analiza kryteriów formalnych
2. Analiza kryteriów transakcyjnych 

Formalny status kontrahenta.

Z zaleceń wskazanych we wspomnianym dokumencie wynika, iż organy podatkowe w pierwszej kolejności powinny zwracać uwagę na to czy podatnik sprawdził formalny status swojego kontrahenta. Przed nawiązaniem współpracy z nowym kontrahentem podatnik powinien zatem sprawdzić czy:

•  jest on zarejestrowany w KRS lub CEIDG, 
• jest zarejestrowany jako czynny podatnik VAT, 
• jest wpisany na listę Szefa KAS-u jako podmiot wykreślony z rejestru VAT, 
• posiada stosowne koncesje lub zezwolenia dotyczące obrotu towarami, które będą przedmiotem transakcji (podatnik powinien poprosić o kopie koncesji/zezwoleń) 
• osoby podpisujące umowę z podatnikiem są umocowane do działania w imieniu kontrahenta.
  

W dalszej części „Metodyki” wskazano przykładowe kryteria dotyczące okoliczności przeprowadzenia transakcji, które mogą sugerować podatnikowi, iż ten bierze udział w oszustwie.

W ocenie ministerstwa wątpliwości podatnika powinno budzić m.in.:

• przeprowadzenie transakcji bez ryzyka gospodarczego (np. w przypadku gdy kontrahent wskazuje podatnikowi potencjalnego nabywcę towarów),
• dokonywanie płatności gotówką lub korzystanie z obniżek ceny w przypadku płatności gotówką, gdy wartość transakcji przekracza 15.000 zł,
• dokonywanie płatności na dwa odrębne rachunki bankowe, rachunek podmiotu trzeciego lub rachunek zagraniczny,
• sytuacja, w której cena oferowanego produktu przez kontrahenta odbiega znacząco od ceny rynkowej (bez ekonomicznego uzasadnienia),
• brak oznak prowadzenia działalności w miejscu siedziby kontrahenta,
• niski kapitał zakładowy kontrahenta będącego spółką kapitałową w porównaniu z wartością dokonywanych transakcji,
• krótki termin płatności (odbiegający od terminów płatności oferowanych przez innych dostawców podatnika),
• oferowanie przez kontrahenta towarów należących do innej branży, niż ta w której kontrahent działał (np. firma zajmująca się handlem produktami kosmetycznymi rozpoczyna hurtowy handel elektroniką czy paliwem),
• brak zaplecza organizacyjno-technicznego odpowiedniego do rodzaju i skali prowadzonej działalności gospodarczej,
• brak strony internetowej z informacjami odpowiednimi do skali prowadzonej działalności (mimo, że jest to powszechnie przyjęte w branży).

współautor: Łukasz Porada