Ustawa z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw pośród licznych zmian wprowadzanych w systemie podatkowym przewiduje istotne zmiany także zmiany w zakresie reguł pobierania podatku u źródła.
JAK JEST…
Obecnie podatek u źródła pobierany jest przez polskiego podatnika (osobę prawną, jednostkę organizacyjną nie mającą osobowości prawnej, osobę fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą) w przypadku wypłaty na rzecz zagranicznych podatników określonych świadczeń. Odsetek, należności licencyjnych, usług niematerialnych, dywidend etc. Podatek ten wynosi od 10% do 20%.
Zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami, przepisy o zryczałtowanym podatku u źródła stosuje się z uwzględnieniem umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, które mogą wyłączyć lub ograniczyć wysokość podlegającego zapłacie w Polsce podatku u źródła. Aby jednak płatnik mógł zastosować umowę o unikaniu opodatkowania konieczne jest posiadanie certyfikatu rezydencji. W przypadku jego braku, na polskim podmiocie będzie ciążyć obowiązek zapłaty podatku u źródła według podstawowej stawki.
… JAK BĘDZIE:
Wspomniana nowelizacja wprowadza dwie zasadnicze zmiany w zakresie podatku u źródła:
1) zróżnicowanie zasad rozliczania podatku oraz
2) odpowiedzialności płatnika za niepobrany (w całości lub części) podatek.
Pierwsza z wymienionych zmian zakłada wprowadzenie odrębnych zasad poboru podatku dla wypłat dokonywanych przez płatnika (polski podmiot) na rzecz tego samego zagranicznego podatnika, które:
1) nie przekroczą kwoty 2.000.000 zł,
2) przekroczą kwotę 2.000.000 zł.
Wypłaty do kwoty 2.000.000 zł
Zgodnie z brzmieniem znowelizowanych przepisów od 1 stycznia 2019 r. na postanowieniach umów międzynarodowych będą mogli oprzeć się przy rozliczaniu podatku tylko ci płatnicy, którzy dokonują wypłat należności do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym obowiązującym u wypłacającego te należności łącznie kwoty 2.000.000 zł na rzecz tego samego podatnika.
Płatnik będzie musiał zatem nie tylko posiadać certyfikat rezydencji podatnika, ale także monitorować łączną kwotę płatności. Płatności, których dokonuje na rzecz zagranicznego podmiotu. Podatnik powinien uwzględniać zarówno wypłaty w złotówkach jak i w innych walutach. Ze względu na fakt, iż ww. próg ustalony został w złotówkach podatnik powinien przeliczyć obce waluty na złote według średniego kursu waluty ogłoszonego przez NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień wypłaty.
Wypłaty ponad kwotę 2.000.000 zł
Jeśli jednak dojdzie do przekroczenia progu 2.000.000 złotych, płatnik będzie zobowiązany obliczyć, pobrać i wpłacić podatek przy zastosowaniu przepisów krajowych – ustawy o CIT lub o PIT, przy czym podatek u źródła pobrać należy w dniu dokonania wypłaty. Płatnik nie zastosuje przy tym wskazanych powyżej zwolnień, ani przepisów umów o unikaniu podwójnego opodatkowania i będzie zobowiązany do posłużenia się stawką określoną w art. 21 ust. 1 lub art. 22. ust 1 ustawy o CIT.
UWAGA:
Płatnik będzie miał obowiązek zastosowania stawki ustawowej (20%) wyłącznie w stosunku do wypłat, które przekroczyły kwotę 2.000.000 zł. Do tej części wypłat, która nie przekroczy ww. progu płatnik będzie mógł zastosować stawki preferencyjne przewidziane w UPO.
W razie przekroczenia limitu, nowa procedura znajdzie zastosowanie tylko do wypłat dotyczących tego podatnika, wobec którego doszło do przekroczenia, natomiast w stosunku do pozostałych podatników, znaleźć będą mogły zastosowanie zasady dotyczące wypłat do 2 mln zł, o ile oczywiście w przypadku każdego z tych podatników z osobna do przekroczenia tego limitu również nie dojdzie.
W przypadku, gdy nie będzie można ustalić wysokości należności wypłaconych na rzecz danego podatnika, zastosowanie znajdzie domniemanie, że kwota ta przekroczyła 2.000.000 złotych.
WYJĄTKI OD ZASADY:
Od zastosowania wskazanych wyżej stawek właściwych dla wypłat powyżej 2.000.000 zł przewidziano dwa wyjątki:
- Zgodnie z pierwszym z nich, jeżeli płatnik wypłacający odsetki, należności licencyjne lub dywidendy dysponuje tzw. opinią w sprawie stosowania zwolnienia, będzie on mógł zastosować zwolnienia wynikające z art. 21 ust 3 lub art. 22 ust 4 ustawy o CIT. Opinia ta nie pozwoli mu jednak skorzystać z regulacji wynikających z umów o unikaniu podwójnego opodatkowania. Jeżeli, pomimo posiadania opinii, z informacji posiadanej przez płatnika będzie wynikać, że podatnik, którego dotyczy opinia, nie spełnia warunków zwolnienia, lub też gdy stan faktyczny nie odpowiada temu opisanemu w opinii, płatnik nie będzie mógł zastosować zwolnień i będzie musiał pobrać podatek według stawek podstawowych.
- Drugi wyjątek dotyczy złożenia przez płatnika oświadczenia o spełnieniu określonych warunków. W przypadku złożenia oświadczenia, płatnik będzie mógł zastosować korzystne regulacje przewidziane w polskich przepisach lub w UPO również do wypłat przekraczających 2.000.000 zł. Oświadczenie to winno potwierdzać, iż płatnik:
- posiada wszystkie dokumenty wymagane przez przepisy prawa podatkowego, które potwierdzają zasadność zastosowania zwolnienia lub obniżonej stawki podatku u źródła (m.in. certyfikat rezydencji);
- po przeprowadzeniu z zachowaniem należytej staranności wymaganej weryfikacji zasadności zastosowania zwolnienia lub obniżonej stawki podatku, płatnik nie posiada wiedzy uzasadniającej przypuszczenie, że istnieją okoliczności wykluczające możliwość zastosowania wspomnianej stawki lub zwolnienia.
Oświadczenie takie składane będzie wyłącznie w formie elektronicznej i będzie ważna przez dwa następujące po sobie miesiące (wliczając w to miesiąc w którym złożono oświadczenie). Po upływie tego okresu, płatnik powinien złożyć kolejne oświadczenie.
UWAGA:
Oświadczenia nie będzie mógł złożyć pełnomocnik płatnika.
Nieupewnienie się, że oświadczenie jest prawdziwe, ma podlegać surowym sankcjom. Kierownikowi jednostki, który je złoży, grozić może kara grzywny lub pozbawienia wolności.
Zwrot nadpłaty
Jeżeli płatnik nie spełni żadnego z ww. warunków, a wysokość wypłaty przekroczy 2.000.000 zł, będzie on zobowiązany do pobrania podatku według stawki krajowej. Pobranie podatku według stawek podstawowych nie oznacza jeszcze ostatecznej utraty prawa do zastosowania zwolnień i wyłączeń. Wciąż można tego dokonać poprzez stwierdzenie nadpłaty. Z wnioskiem o zwrot nadpłaty może wystąpić podatnik albo płatnik. Przy czym płatnik tylko pod warunkiem, że wpłacił on podatek z własnych środków i poniósł ekonomiczny ciężar tego podatku. Wniosek ten również będzie składany elektronicznie i wymagać będzie załączenia szeregu dokumentów potwierdzających okoliczności uzasadniające zastosowanie zwolnienia.