kontrolapodatkowa.pl

Twój przyjaciel w sporze z fiskusem

13.01.2020

Tagi:

Objaśnienia MF w sprawie białej listy podatników VAT

Minister Finansów wydał 20 grudnia 2019 r. objaśnienia podatkowe, które odnoszą się do zasad korzystania z wykazu podatników VAT. Objaśnienia rozstrzygają istotne wątpliwości, które pojawiły się w trakcie wdrażania tego rozwiązania.

 

Od stycznia 2020 r. wpłata za fakturę dotyczącą transakcji powyżej 15 000 zł brutto na rachunek podatnika VAT czynnego, nieuwzględniony w białej liście VAT wiąże się z sankcjami w postaci braku możliwości zaliczenia tych wydatków w kosztach. Płatności takie objęte są również ryzykiem solidarnej odpowiedzialności za nieodprowadzony od transakcji podatek VAT. Poniżej wskazano na kilka istotnych zagadnień poruszonych w objaśnieniach Ministra Finansów, dotyczących funkcjonowania ww. regulacji.

 

Rachunki podmiotów zagranicznych

 

Jeśli zagraniczny kontrahent zarejestrowany dla celów VAT w Polsce nie posłuży się w ramach konkretnej transakcji polskim numerem NIP, nabywca nie ma obowiązku weryfikacji i dokonywania zapłaty na rachunek tego podmiotu umieszczony w wykazie. Polski podatnik dokonując zapłaty z tytułu WNT, importu towarów, importu usług czy też dostawy, dla której podatnikiem jest nabywca, nie musi stosować regulacji dot. rachunków umieszczonych na białej liście. Zapłata na rachunek zagranicznego kontrahenta nieujęty w wykazie w takiej sytuacji nie będzie wiązała się z ryzykiem solidarnej odpowiedzialności za VAT oraz w zakresie rozliczenia wydatków w kosztach uzyskania przychodów.

 

Rachunki wirtualne i cesyjne

 

Rachunki wirtualne wykorzystywane przed dostawców mediów czy operatorów telefonii komórkowej nie mogą być uwzględniane w białej liście VAT. Niemniej, Minister potwierdził, że wpłata na rachunek wirtualny powiązany z rachunkiem rozliczeniowym w rozumieniu Prawa bankowego, uwzględnionym w wykazie VAT, jest bezpieczna z punktu widzenia prawa podatkowego.

Podobnie w wykazanie nie będą uwzględniane rachunki gospodarki własnej i rachunki cesyjne prowadzone przez banki i SKOK. Jak wynika jednak z objaśnień, podatnik powinien zostać powiadomiony przez bank/SKOK lub podmiot wystawiający fakturę o tym, że transakcja odbywa się z wykorzystaniem specyficznego rodzaju rachunku. Gdy podatnik otrzyma taką informację, nie poniesie żadnych konsekwencji i nie będzie musiał składać zawiadomienia ZAW-NR. W przeciwnym razie powinien domniemywać, że ma do czynienia z rachunkiem niezgłoszonym do wykazu VAT (co może generować dla niego określone skutki podatkowe).

 

Wpłaty na rachunek komornika oraz płatności ubezpieczyciela na rzecz osób trzecich

 

W związku z zapłatą zajętych wierzytelności podatnik nie jest obowiązany do sprawdzania, czy rachunek bankowy komornika sądowego lub organu egzekucyjnego jest umieszczony w wykazie. Analogiczna sytuacja dotyczy wpłat dokonywanych przez ubezpieczycieli na rzecz podmiotów trzecich likwidujących szkody, kiedy to zapłata stanowi realizację odpowiedzialności odszkodowawczej wobec ubezpieczonych/uposażonych.

 

Odroczony termin płatności, zlecenie stałe, polecenie zapłaty

 

Przepisy dotyczące białej listy VAT wskazują na obowiązek weryfikacji kontrahenta na moment zlecenia przelewu. W przypadku zlecenia przelewu z odroczonym terminem płatności lub zlecenia stałego moment ten należy ustalić na dzień, w którym podatnik zlecił bankowi dokonanie takiego przelewu. W przypadku polecenia zapłaty (prowadzącego do automatycznej spłaty określonych faktur), dniem zlecenia przelewu jest z kolei dzień, który podatnik wskazał bankowi przy składaniu ww. dyspozycji.

 

Płatność kartą płatniczą lub z wykorzystaniem PayPal, PayU czy DotPay

 

Jak wskazano w objaśnieniach, uregulowanie płatności kartami płatniczymi lub poprzez wykorzystanie usługi pay-by-link nie mieści się w zakresie pojęcia „płatność dokonana przelewem”. Zatem zapłata w ten sposób na rachunek spoza wykazu nie będzie skutkowała poniesieniem negatywnych konsekwencji podatkowych.

 

Potrącenie wierzytelności

 

Podatnicy mogą w dalszym ciągu stosować potrącenie wierzytelności na zasadach wynikających z prawa cywilnego. Niemniej, jeśli wskutek potrącenia wierzytelność (o całkowitej wartości powyżej 15 000 zł) nie zostanie umorzona w całości, wówczas jej nieumorzona część powinna zostać wpłacona na rachunek kontrahenta wynikający z białej listy. Innymi słowy, do obliczenia wysokości limitu 15 000 zł, który nakłada obowiązek dokonania bezgotówkowej płatności na rachunek z wykazu podatników VAT, należy przyjąć całą wartość wierzytelności, a nie tylko kwotę pozostałą po potrąceniu.

 

Zaliczki lub raty

 

Limit w wysokości 15 000 zł dotyczy kwoty całej transakcji, a nie pojedynczej płatności. Dlatego też dokonując płatności zaliczkowych czy ratalnych (choćby ich jednostkowa wartość nie przekraczała 15 000 zł) należy pamiętać o przekazaniu jej na rachunek kontrahenta zgłoszony do wykazu VAT.

Podsumowując

Poza podstawowymi informacjami, takimi jak np. cel nowych regulacji, konsekwencje niezastosowania się do nich, sposób składania zawiadomień ZAW-NR o zapłacie na innych rachunek niż w wykazie, w objaśnieniach zostały opisane problematyczne kwestie zgłaszane wcześniej w praktyce podatkowej. Warto zauważyć, że Minister Finansów w końcu jednoznacznie określił, że zapłata kartą lub z wykorzystaniem platform płatniczych nie stanowi zapłaty przelewem i tym samym w takich przypadkach nie ma zastosowanie ograniczenie dotyczące wpłaty tylko na rachunek kontrahenta z białej listy VAT. Tak samo rozwiane zostały wątpliwości np. co do wpłat na rachunki wirtualne, cesyjne czy też na rachunek komornika. Pozytywnie należy ocenić zarazem podejście zaprezentowane do wpłat na rzecz kontrahentów zagranicznych, którzy w ramach danej transakcji nie posługują się polskim NIP. W takim przypadku posiadanie formalnej rejestracji do celów VAT w Polsce nie powinno przesądzać o konieczności weryfikacji kontrahenta na białej liście VAT.