10.04.2025
Tagi: nowa ordynacja, nowelizacja, ordynacja podatkowa, podatek, projekt nowelizacji
Ordynacja podatkowa – projekt nowelizacji. O czym warto wiedzieć?
Na stronach Rządowego Centrum Legislacyjnego opublikowano projekt ustawy o zmianie ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw. Projekt ten znajduje się obecnie w fazie konsultacji publicznych, co oznacza, że jego ostateczny kształt może jeszcze ulec modyfikacjom. Niemniej, już teraz warto przyjrzeć się najważniejszym propozycjom – część z nich mogą poprawić sytuację podatników, inne – wprowadzić dodatkowe obowiązki lub ograniczenia.
Zmiany obejmują:
Zawężenie przesłanek zawieszenia biegu terminu przedawnienia
Zgodnie z aktualnym stanem prawnym, wszczęcie postępowania karnego skarbowego w sprawie o przestępstwo lub wykroczenie skarbowe automatycznie powoduje zawieszenie biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego.
Projekt przewiduje ograniczenie tej możliwości wyłącznie do najpoważniejszych przestępstw skarbowych, tj. takich, w których wartość uszczuplonego podatku przekracza 200-krotność minimalnego wynagrodzenia. W praktyce oznacza to, że wszczęcie postępowania dotyczącego wykroczenia lub przestępstwa małej wartości nie będzie już zawieszać biegu przedawnienia, co uniemożliwi organom podatkowym instrumentalne wszczynanie takich postępowań wyłącznie w celu zachowania możliwości egzekucji zobowiązania.
Wydłużenie terminu przedawnienia w przypadku korekty
Obecnie bieg terminu przedawnienia wynosi 5 lat od końca roku, w którym podatek powinien być zapłacony. Projekt przewiduje, że w przypadku złożenia korekty deklaracji przez podatnika w ciągu 12 miesięcy przed końcem tego terminu, która spowoduje zmniejszenie podatku, zwiększenie straty, bądź zwiększenie zwrotu podatku, okres przedawnienia zostanie automatycznie wydłużony o kolejne 12 miesięcy.
Uchylenie art. 44 § 2 Kodeksu karnego skarbowego
Dotychczas obowiązujący przepis art. 44 § 2 KKS stanowi, że karalność przestępstwa skarbowego ustaje z chwilą przedawnienia zobowiązania podatkowego.
Projekt zakłada uchylenie tego przepisu, co oznacza, że nawet jeśli zobowiązanie podatkowe ulegnie przedawnieniu, organy będą mogły nadal prowadzić postępowanie karne skarbowe oraz nakładać kary.
Zmiany w zakresie zobowiązań zabezpieczonych hipoteką lub zastawem skarbowym
Zgodnie z obecnymi regulacjami, zobowiązania zabezpieczone hipoteką lub zastawem skarbowym nie ulegają przedawnieniu, dopóki istnieje wpis w rejestrze.
Projekt zakłada odejście od tej zasady. Nowe przepisy mają wprowadzić rozwiązanie, zgodnie z którym organy podatkowe nie będą mogły bezczynnie utrzymywać takich zabezpieczeń przez wiele lat, nie podejmując żadnych działań wobec podatnika.
Zgodnie z zapowiedzią wiceministra finansów, organ będzie musiał aktywnie działać w celu wyegzekwowania zobowiązania – np. poprzez rozłożenie płatności na raty, przeprowadzenie egzekucji lub inne formy egzekucji zabezpieczenia.
Raportowanie schematów podatkowych (MDR)
W zakresie schematów podatkowych proponowane są ograniczenia w raportowaniu schematów krajowych (których obowiązek raportowania nie wynika z Dyrektywy UE, a jest pomysłem polskiego ustawodawcy). Planowane jest wyłączenie możliwości wydawania interpretacji podatkowych w przedmiocie schematów podatkowych. Uwzględniony też został postulat zachowania tajemnicy zawodowej doradców podatkowych, radców prawnych i adwokatów, w związku z czym nie będą oni zobowiązani do informowania o schematach podatkowych klientów.
Uchwały abstrakcyjne NSA na wniosek Ministra Finansów
Projekt przewiduje również wprowadzenie możliwości składania przez Ministra Finansów wniosków do Naczelnego Sądu Administracyjnego o podjęcie tzw. uchwał abstrakcyjnych, które mają zapewniać jednolite stosowanie przepisów prawa podatkowego przez organy administracji skarbowej.
Oprócz wymienionych wyżej, projekt przewiduje również inne istotne zmiany, w tym m.in.
- Zwiększenie kwoty podatku zapłaconej przez osobę trzecią z 1000 zł do 5000 zł – kwota została podniesiona aby odpowiadała limitowi obowiązującemu w art. 71ca ust 5 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji,
- Możliwość umorzenia podatku przez organ już przed terminem płatności, jeśli zaistnieją przesłanki wskazujące na trwałą nieściągalność zobowiązania,
- Doprecyzowanie rodzaju terminu ulegającego wydłużeniu w przypadku, gdy jego koniec przypada na sobotę lub dzień ustawowo wolny od pracy.
- Wprowadzenie możliwości przesłuchania w postępowaniu podatkowym strony lub świadka przez organ podatkowy będący organem Krajowej Administracji Skarbowej przy użyciu urządzeń technicznych pozwalających na przeprowadzenie tej czynności na odległość.
- Zniesienie wymogu składania wniosku o stwierdzenie nadpłaty w przypadku, gdy nadpłata wynika ze skorygowanego zeznania (deklaracji).