kontrolapodatkowa.pl

Twój przyjaciel w sporze z fiskusem

10.04.2025

Tagi: , , , ,

Ordynacja podatkowa – projekt nowelizacji. O czym warto wiedzieć?

Na stronach Rządowego Centrum Legislacyjnego opublikowano projekt ustawy o zmianie ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw. Projekt ten znajduje się obecnie w fazie konsultacji publicznych, co oznacza, że jego ostateczny kształt może jeszcze ulec modyfikacjom. Niemniej, już teraz warto przyjrzeć się najważniejszym propozycjom – część z nich mogą poprawić sytuację podatników, inne – wprowadzić dodatkowe obowiązki lub ograniczenia.

 

Zmiany obejmują:

Zawężenie przesłanek zawieszenia biegu terminu przedawnienia

 

Zgodnie z aktualnym stanem prawnym, wszczęcie postępowania karnego skarbowego w sprawie o przestępstwo lub wykroczenie skarbowe automatycznie powoduje zawieszenie biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego.

Projekt przewiduje ograniczenie tej możliwości wyłącznie do najpoważniejszych przestępstw skarbowych, tj. takich, w których wartość uszczuplonego podatku przekracza 200-krotność minimalnego wynagrodzenia. W praktyce oznacza to, że wszczęcie postępowania dotyczącego wykroczenia lub przestępstwa małej wartości nie będzie już zawieszać biegu przedawnienia, co uniemożliwi organom podatkowym instrumentalne wszczynanie takich postępowań wyłącznie w celu zachowania możliwości egzekucji zobowiązania.

 

Wydłużenie terminu przedawnienia w przypadku korekty

 

Obecnie bieg terminu przedawnienia wynosi 5 lat od końca roku, w którym podatek powinien być zapłacony. Projekt przewiduje, że w przypadku złożenia korekty deklaracji przez podatnika w ciągu 12 miesięcy przed końcem tego terminu, która spowoduje zmniejszenie podatku, zwiększenie straty, bądź zwiększenie zwrotu podatku, okres przedawnienia zostanie automatycznie wydłużony o kolejne 12 miesięcy.

 

Uchylenie art. 44 § 2 Kodeksu karnego skarbowego

 

Dotychczas obowiązujący przepis art. 44 § 2 KKS stanowi, że karalność przestępstwa skarbowego ustaje z chwilą przedawnienia zobowiązania podatkowego.

Projekt zakłada uchylenie tego przepisu, co oznacza, że nawet jeśli zobowiązanie podatkowe ulegnie przedawnieniu, organy będą mogły nadal prowadzić postępowanie karne skarbowe oraz nakładać kary.

 

Zmiany w zakresie zobowiązań zabezpieczonych hipoteką lub zastawem skarbowym

 

Zgodnie z obecnymi regulacjami, zobowiązania zabezpieczone hipoteką lub zastawem skarbowym nie ulegają przedawnieniu, dopóki istnieje wpis w rejestrze.

Projekt zakłada odejście od tej zasady. Nowe przepisy mają wprowadzić rozwiązanie, zgodnie z którym organy podatkowe nie będą mogły bezczynnie utrzymywać takich zabezpieczeń przez wiele lat, nie podejmując żadnych działań wobec podatnika.

Zgodnie z zapowiedzią wiceministra finansów, organ będzie musiał aktywnie działać w celu wyegzekwowania zobowiązania – np. poprzez rozłożenie płatności na raty, przeprowadzenie egzekucji lub inne formy egzekucji zabezpieczenia.

 

Raportowanie schematów podatkowych (MDR)

 

W zakresie schematów podatkowych proponowane są ograniczenia w raportowaniu schematów krajowych (których obowiązek raportowania nie wynika z Dyrektywy UE, a jest pomysłem polskiego ustawodawcy). Planowane jest wyłączenie możliwości wydawania interpretacji podatkowych w przedmiocie schematów podatkowych. Uwzględniony też został postulat zachowania tajemnicy zawodowej doradców podatkowych, radców prawnych i adwokatów, w związku z czym nie będą oni zobowiązani do informowania o schematach podatkowych klientów.

 

Uchwały abstrakcyjne NSA na wniosek Ministra Finansów

 

Projekt przewiduje również wprowadzenie możliwości składania przez Ministra Finansów wniosków do Naczelnego Sądu Administracyjnego o podjęcie tzw. uchwał abstrakcyjnych, które mają zapewniać jednolite stosowanie przepisów prawa podatkowego przez organy administracji skarbowej.

Oprócz wymienionych wyżej, projekt przewiduje również inne istotne zmiany, w tym m.in.

  • Zwiększenie kwoty podatku zapłaconej przez osobę trzecią z 1000 zł do 5000 zł – kwota została podniesiona aby odpowiadała limitowi obowiązującemu w art. 71ca ust 5 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji,
  • Możliwość umorzenia podatku przez organ już przed terminem płatności, jeśli zaistnieją przesłanki wskazujące na trwałą nieściągalność zobowiązania,
  • Doprecyzowanie rodzaju terminu ulegającego wydłużeniu w przypadku, gdy jego koniec przypada na sobotę lub dzień ustawowo wolny od pracy.
  • Wprowadzenie możliwości przesłuchania w postępowaniu podatkowym strony lub świadka przez organ podatkowy będący organem Krajowej Administracji Skarbowej przy użyciu urządzeń technicznych pozwalających na przeprowadzenie tej czynności na odległość.
  • Zniesienie wymogu składania wniosku o stwierdzenie nadpłaty w przypadku, gdy nadpłata wynika ze skorygowanego zeznania (deklaracji).

 

Podsumowując

Projekt nowelizacji Ordynacji podatkowej wpisuje się w zapowiadany przez Ministerstwo Finansów kierunek uproszczenia systemu podatkowego i ograniczenia nadmiernych obciążeń administracyjnych, przy zachowaniu skuteczności egzekwowania należności publicznoprawnych. Wiele z planowanych zmian ma potencjał poprawy sytuacji podatników, jednak niektóre z nich – zwłaszcza w zakresie przedawnienia i odpowiedzialności karnej – mogą budzić kontrowersje i wymagać uważnej analizy w toku dalszych prac legislacyjnych.