kontrolapodatkowa.pl

Twój przyjaciel w sporze z fiskusem

Podatkowe grupy kapitałowe – PGK

Kontrowersyjną zmianą jest nowelizacja przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych w zakresie podatkowych grup kapitałowych. Podatkowa grupa kapitałowa, to co najmniej dwie spółki prawa handlowego. Spółki traktowane jak jeden podatnik, pod warunkiem spełnienia określonych ustawowo przesłanek. Nowelizacja wchodząca w życie od 1 stycznia 2018 r. zmienia tę instytucję prawną kompleksowo, dlatego warto mieć świadomość zakresu zmian.

Nowe zasady tworzenia PGK

Ustawodawca dokonał zmian w przepisach regulujących zasady tworzenia PGK. Uzasadniając powyższe chęcią ułatwienia procedury rejestracyjnej i otwarciem PGK na mniejsze podmioty, decydując się na: 

• obniżenie przeciętnej wysokości kapitału zakładowego z 1 000 000 zł do 500 000 zł.
• obniżenie bezpośredniego udziału spółki dominującej w kapitale zakładowym lub części kapitału zakładowego pozostałych spółek z 95% na 75%
• obniżanie z 3% do 2% minimalnego progu dochodów, jaki musi odnotowywać grupa za każdy rok podatkowy, co ma związek z nowelizacją 7 ust. 1, czyli rozdziału źródeł przychodu.

Zmiany te mają wspierać „pozytywne kierunki rozwoju gospodarczego”. Udział spółki dominującej poniżej tej wartości (poniżej 95%) został uznany przez ustawodawcę za główną przyczynę naruszenia warunków uznania podatkowej grupy kapitałowej za podatnika CIT.

Zakaz zmian w składzie PGK

W obecnym stanie prawnym PGK nie może być rozszerzona o nowe spółki. Ustawa nie wspomina jednak o pomniejszeniu jej. Co do zasady będzie to niemożliwe, chyba że spółka tworząca podatkową grupę kapitałową zostanie przejęta przez inną spółkę znajdującą się w tej grupie,  z wyjątkiem sytuacji w której po połączeniu, spółek miałoby być mniej niż dwie.

Zmiana w zakresie podmiotu reprezentującego PGK

Spółka dominująca ma reprezentować PGK w zakresie obowiązków wynikających z ustawy o CIT oraz Ordynacji podatkowej. Dotychczas możliwym było wskazanie dowolnej spółki wchodzącej w skład grupy, jako spółki uprawnionej do jej reprezentacji.

Od 1 stycznia 2018 r to spółka dominująca będzie miała obowiązek zgłosić umowę PGK na 45 dni przed rozpoczęciem roku podatkowego przyjętego przez grupę (dotychczas spółka miała na to trzy miesiące). Zgłoszenia dokonuje się do naczelnika urzędu skarbowego właściwego ze względu na siedzibę spółki dominującej.

Organ właściwy ze względu na siedzibę spółki dominującej jest organem właściwym w sprawach opodatkowania PGK podatkiem dochodowym oraz składania sprawozdań finansowych przez spółki tworzące grupę.   

Obowiązki spółki dominującej

Spółka dominująca będzie miała obowiązek zgłaszania naczelnikowi urzędu skarbowego wszelkich  zmian w stanie faktycznym lub prawnym, które mogą skutkować naruszeniem warunków uznania podatkowej grupy kapitałowej za podatnika podatku dochodowego w terminie 30 dni od zaistnienia takich okoliczności.

W przypadku gdy w okresie obowiązywania umowy wystąpią ww. zmiany, dzień poprzedzający dzień wystąpienia tych zmian, jest dniem, w którym następuje utrata przez podatkową grupę kapitałową statusu podatnika oraz koniec jej roku podatkowego. Dzień wystąpienia zmian, jest pierwszym dniem roku podatkowego spółek, które przed tym dniem tworzyły podatkową grupę kapitałową.

Co istotne, jeżeli podatkowa grupa kapitałowa istniała dłużej niż trzy lata, każda ze spółek ma obowiązek rozliczyć podatek dochodowy za okres od drugiego roku podatkowego w ciągu trzech miesięcy od  utraty statusu podatnika podatku dochodowego przez PGK. Jeżeli grupa istniała krócej niż trzy lata, powyższą zasadę stosuje się do całego okresu jej funkcjonowania.

Te ostatnie zmiany podyktowane są zaobserwowanym przez ustawodawcę zjawiskiem, polegającym na zakładaniu PGK w celu przeprowadzenia jednej transakcji restrukturyzacyjnej, a następnie jej rozwiązanie przed upływem trzech lat oraz brak ograniczeń odnośnie spółki reprezentującej PGK – co traktowane to było jako agresywna optymalizacja. Wprowadzone zmiany mają zapobiegać opisanym powyżej praktykom.