kontrolapodatkowa.pl

Twój przyjaciel w sporze z fiskusem

Z dniem 1 lipca b.r. wejdą w życie przepisy wprowadzające ułatwienia w stosunku do płatności na rachunki kontrahentów niezgłoszone do wykazu podatników VAT.

Co wynika z dotychczasowych regulacji?

Od początku 2020 r. podatnicy mają obowiązek wyłączenia z kosztów uzyskania przychodów koszt w tej części, w jakiej płatność dotycząca transakcji wskazanej w art. 19 Prawa przedsiębiorców została zrealizowana przelewem na rachunek dostawcy/usługodawcy (będącego czynnym podatnikiem VAT) inny niż ujęty w wykazie podatników na dzień zlecenia przelewu. Powyższe dotyczy zapłaty przelewem za dostawę towarów lub usługę potwierdzoną fakturą, w przypadku gdy jednorazowa wartość transakcji przekracza 15 tys. zł brutto.

Jak wynika z art. 15d ust. 4 pkt 1 updop oraz 22p ust. 4 pkt 1 updof, podatnicy są jednak uprawnieni do zaliczenia w koszty takiego wydatku, o ile złożą zawiadomienie (formularz ZAW-NR) do naczelnika urzędu skarbowego właściwego dla wystawcy faktury w terminie 3 dni o dnia zlecenia przelewu. Jednocześnie złożenie takiego zawiadomienia chroni nabywcę towaru lub usługi przed solidarną odpowiedzialnością za VAT z ww. faktury nieodprowadzony przez sprzedawcę (art. 117ba § 3 pkt 2 Ordynacji podatkowej).

Zmiany na lepsze

Wymogi stawiane przed podatnikami w tym zakresie zostaną jednak złagodzone na gruncie podatku dochodowego oraz solidarnej odpowiedzialności w VAT. Na podstawie ustawy zmieniającej z 5 czerwca 2020 r. ustalono m.in., że zawiadomienie  o wpłacie na rachunek spoza białej listy będzie składane do naczelnika urzędu skarbowego właściwego dla podatnika, który dokonuje zapłaty należności (a nie dla dostawcy lub usługodawcy). Modyfikacje dotyczą również terminu na złożenie ZAW-NR. Obecnie podatnicy korzystają z wydłużonego terminu (14 dni) na zgłoszenie płatności dokonanej na rachunek spoza wykazu VAT, jednak jest to regulacja tymczasowa, która będzie miała zastosowanie tylko do końca stanu zagrożenia epidemicznego/stanu epidemii ogłoszonego w związku z COVID-19. Po tym okresie, dzięki ustawie zmieniającej z 5 czerwca 2020 r., podatnicy będą mieli 7 dni od dnia zlecenia przelewu na złożenie ZAW-NR (jest to zatem rozwiązanie korzystniejsze niż pierwotnie wskazany termin 3 dni).

Ponadto, ustawa zmieniająca umożliwia dokonanie jednorazowego zgłoszenia przelewu na numer konta kontrahenta niewidniejący na białej liście. Ze znowelizowanych przepisów oraz uzasadnienia do nich wynika, że wystarczy złożenie ZAW-NR tylko „przy pierwszej zapłacie należności przelewem na ten rachunek”. Co prawda, redakcja tej regulacji nie jest do końca jasna. Można jednak zakładać, że pomysłodawcom ww. przepisów chodziło jedynie o możliwość nieskładania ZAW-NR przy kolejnych wpłatach na dany rachunek, jeśli podatnik już raz poinformował organ podatkowy o przelewie na to właśnie konto sprzedawcy.

Warto mieć także na uwadze, że te korzystne dla podatników przepisy, choć wejdą w życie 1 lipca b.r., będą miały zastosowanie do płatności realizowanych od początku 2020 r.  oraz do wydatków zaliczonych do kosztów uzyskania przychodów 1 stycznia 2020 r. lub później.

Jest też projekt nowego rozporządzenia

W związku powyższym na RCL opublikowany został projekt rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie wzoru zawiadomienia o zapłacie należności na rachunek inny niż zawarty na dzień zlecenia przelewu w wykazie podmiotów, o którym mowa w art. 96b ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług. Akt ten ma na celu dostosowanie wzoru formularza ZAW-NR do zmian związanych ze sposobem składania tego zawiadomienia przez podatników (https://legislacja.rcl.gov.pl/projekt/12335201).

Nie tylko złożenie ZAW-NR chroni przed sankcjami

W ustawie zmieniającej poszerzono również katalog przypadków, w których podatnik nie poniesie negatywnych konsekwencji związanych z zapłatą na rachunek spoza wykazu podatników VAT. Dotyczy to m.in. sytuacji, w której zapłata została dokonana z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności (dotychczas wykorzystanie split payment chroniło tylko przed solidarną odpowiedzialnością), oraz w której zapłata wynika z faktury dokumentującej czynności z tytułu WNT, importu towarów, importu usług lub dostawy towarów rozliczanej przez nabywcę. Opisane na wstępie skutki w PIT/CIT oraz odpowiedzialność solidarna w VAT nie będą miały zastosowania także do zapłaty na rachunki prowadzone przez banki i SKOKi: na potrzeby gospodarki własnej, wykorzystywane w działalności faktoringowej oraz tzw. rachunki cesyjne. Warunkiem jest jednak przekazanie podatnikowi przez bank, SKOK lub wystawcę faktury stanowiącej podstawę do dokonania przelewu, informacji o tym, że rachunek wskazany do zapłaty jest szczególnego rodzaju rachunkiem, o którym