kontrolapodatkowa.pl

Twój przyjaciel w sporze z fiskusem

Organy podatkowe podjęły w ostatnim czasie czynności, mające na celu weryfikację prawidłowości zastosowanej stawki podatku VAT lub zwolnienia z tego podatku w ramach dostaw zabudowanych nieruchomości. orównanie zgodności zasad opodatkowania zastosowanych przez strony transakcji z wnioskami wynikającymi z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej dnia 16 listopada 2017 r. w sprawie C-308/16.

Pierwsze zasiedlenie

W powołanym wyroku TSUE odniósł się do kwestii związanych z pierwszym zasiedleniem. Uznał przy tym, że przepisy dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości sprzeciwiają się przepisom krajowym uzależniającym zwolnienie z podatku od wartości dodanej w zakresie dostaw budynków od spełnienia warunku, zgodnie z którym pierwsze zasiedlenie tych nieruchomości ma nastąpić w ramach czynności podlegającej opodatkowaniu. Tym samym, potwierdzona została niezgodność art. 2 pkt 14 ustawy o VAT z unijną dyrektywą.

Kiedy mamy do czynienia z pierwszym zasiedleniem?

Wobec tego należałoby przyjąć, że z pierwszym zasiedleniem mamy do czynienia w sytuacji pierwszego zajęcia nieruchomości przez właściciela lub użytkownika po wybudowaniu budynku lub też po dokonaniu ulepszenia przekraczającego 30% wartości początkowej tej nieruchomości (o ile doszło do istotnych zmian przeprowadzonych w celu zmiany wykorzystania budynku lub w celu znaczącej zmiany warunków jego zasiedlenia, na co wskazał również TSUE w ww. wyroku). Pierwsze zasiedlenie nie musi nastąpić przy tym wskutek wydania nieruchomości w wykonaniu czynności podlegającej opodatkowaniu VAT. W  orzecznictwie TSUE mowa bowiem o pierwszym zajęciu/używaniu, także poprzez wykorzystywanie na potrzeby własnej działalności gospodarczej.

Wysokość opodatkowania VAT

W związku z działaniami organów podatkowych rodzi się ryzyko związane z zakwestionowaniem wysokości opodatkowania VAT ustalonej przy sprzedaży nieruchomości zabudowanych oraz możliwości odliczenia podatku naliczonego przez nabywców takich nieruchomości. Faktura zawierająca kwotę VAT może zostać uznana za fakturę w rozumieniu art. 108 ustawy o VAT, w przypadku gdy dostawca opodatkuje transakcję, która zgodnie z wytycznymi Trybunału powinna być jednak zwolniona z VAT. Jednocześnie, organ podatkowy będzie dążył do podważenia u nabywcy prawa do odliczenia podatku z takiej faktury (na podstawie art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy o VAT).

Co wtedy? Co trzeba zrobić?

Konieczne w takim przypadku jest sprawdzenie, czy w zakresie dostaw nieruchomości realizowanych od momentu wydania ww. wyroku, tj. od 16.11.2017 r. moment pierwszego zasiedlenia był określany u Państwa zgodnie z tezami TSUE, oraz czy w danym przypadku prawidłowo ustalono stawkę VAT/zwolnienie.