kontrolapodatkowa.pl

Twój przyjaciel w sporze z fiskusem

Kontrola skarbowa obejmuje również przeprowadzanie czynności wywiadu skarbowego przez komórki organizacyjne wchodzące w skład jednostek organizacyjnych kontroli skarbowej.

Przeprowadzanie czynności wywiadu skarbowego polega na uzyskiwaniu, gromadzeniu, przetwarzaniu i wykorzystywaniu informacji o dochodach, obrotach, rzeczach i prawach majątkowych podmiotów podlegających kontroli skarbowej w celu wykonania zadań kontroli skarbowej. Czynności te mogą być prowadzone w formie czynności operacyjno-rozpoznawczych, w tym umożliwiających uzyskiwanie informacji oraz utrwalanie śladów i dowodów w sposób niejawny.

W ramach czynności operacyjno-rozpoznawczych pracownicy wywiadu skarbowego mają prawo do obserwowania i rejestrowania przy użyciu środków technicznych obrazu zdarzeń w miejscach publicznych oraz dźwięku towarzyszącego tym zdarzeniom – wyłącznie w toku czynności podejmowanych w celu ustalenia sprawców oraz uzyskania i utrwalenia dowodów określonych przestępstw skarbowych lub przestępstw.

7 lutego 2016 r. weszła w życie ustawa o zmianie ustawy o Policji oraz niektórych innych ustaw, która zmienia uprawnienia wywiadu skarbowego uregulowane w ustawie o kontroli skarbowej.

W celu zapobiegania lub wykrywania przestępstw skarbowych lub przestępstw wywiad skarbowy może uzyskiwać dane niestanowiące treści odpowiednio, przekazu telekomunikacyjnego, przesyłki pocztowej albo przekazu w ramach usługi świadczonej drogą elektroniczną tj.:

1. dane niezbędne do:

1) ustalenia zakończenia sieci, telekomunikacyjnego urządzenia końcowego, użytkownika końcowego:

1. inicjującego połączenie,
2. do którego kierowane jest połączenie;

2) określenia:

1.  daty i godziny połączenia oraz czasu jego trwania,
2. rodzaju połączenia,
3. lokalizacji telekomunikacyjnego urządzenia końcowego.

2. dane o operatorze pocztowym, świadczonych usługach pocztowych oraz informacji umożliwiających identyfikację korzystających z tych usług

3. dane osobowe usługobiorcy niezbędne do nawiązania, ukształtowania treści, zmiany lub rozwiązania stosunku prawnego między nimi

1) nazwisko i imiona usługobiorcy;

2) numer ewidencyjny PESEL lub – gdy ten numer nie został nadany – numer paszportu, dowodu osobistego lub innego dokumentu potwierdzającego tożsamość;

3) adres zameldowania na pobyt stały;

4) adres do korespondencji, jeżeli jest inny niż adres;

5) dane służące do weryfikacji podpisu elektronicznego usługobiorcy;

6) adresy elektroniczne usługobiorcy.

4. dane charakteryzujące sposób korzystania przez usługobiorcę z usługi świadczonej drogą elektroniczną (dane eksploatacyjne):

1) oznaczenia identyfikujące usługobiorcę nadawane na podstawie danych, o których mowa w ust. 1;

2) oznaczenia identyfikujące zakończenie sieci telekomunikacyjnej lub system teleinformatyczny, z którego korzystał usługobiorca;

3) informacje o rozpoczęciu, zakończeniu oraz zakresie każdorazowego korzystania z usługi świadczonej drogą elektroniczną;

4) informacje o skorzystaniu przez usługobiorcę z usług świadczonych drogą elektroniczną.

– oraz może je przetwarzać bez wiedzy i zgody osoby, której dotyczą.

 

Przedsiębiorca telekomunikacyjny, operator pocztowy lub usługodawca świadczący usługi drogą elektroniczną udostępnia nieodpłatnie dane, o których mowa powyżej:

1) na pisemny wniosek Generalnego Inspektora Kontroli Skarbowej;

2) na pisemny wniosek pracownika wywiadu skarbowego posiadającego pisemne upoważnienie Generalnego Inspektora Kontroli Skarbowej do występowania w jego imieniu o udostępnienie danych;

3) za pośrednictwem sieci telekomunikacyjnej pracownikowi wywiadu skarbowego posiadającemu pisemne upoważnienie,.

 

Kontrolę nad uzyskiwaniem przez wywiad skarbowy danych telekomunikacyjnych, pocztowych lub internetowych sprawuje Sąd Okręgowy w Warszawie. Generalny Inspektor Kontroli Skarbowej przekazuje Sądowi, w okresach półrocznych, sprawozdanie obejmujące:

1) liczbę przypadków pozyskania w okresie sprawozdawczym danych telekomunikacyjnych, pocztowych lub internetowych oraz rodzaj tych danych;

2) kwalifikacje prawne czynów, w związku z zaistnieniem których wystąpiono o dane telekomunikacyjne, pocztowe lub internetowe.

W ramach kontroli Sąd może zapoznać się z materiałami uzasadniającymi udostępnienie wywiadowi skarbowemu danych telekomunikacyjnych, pocztowych lub internetowych.

 

W celu zapobiegania lub wykrywania określonych przestępstw lub przestępstw skarbowych wywiad skarbowy może uzyskiwać:

1. dane z wykazu, abonentów, użytkowników lub zakończeń sieci, uwzględniając w nim dane uzyskiwane przy zawarciu umowy, do którego prowadzenia obowiązany jest przedsiębiorca telekomunikacyjny świadczący publicznie dostępne usługi telekomunikacyjne
2. dane dotyczące użytkownika będącego osobą fizyczną:

1) nazwiska i imiona;

2) imiona rodziców;

3) miejsce i data urodzenia;

4) adres miejsca zamieszkania i adres korespondencyjnego jeżeli jest on inny niż adres miejsca zamieszkania;

5) numer ewidencyjny PESEL – w przypadku obywatela Rzeczypospolitej Polskiej;

6) nazwę, serię i numer dokumentów potwierdzających tożsamość, a w przypadku cudzoziemca, który nie jest obywatelem państwa członkowskiego albo Konfederacji Szwajcarskiej – numer paszportu lub karty pobytu;

7) zawarte w dokumentach potwierdzających możliwość wykonania zobowiązania wobec dostawcy publicznie dostępnych usług telekomunikacyjnych wynikającego z umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych.

8) inne dane tego użytkownika w związku ze świadczoną usługą, w szczególności numer konta bankowego lub karty płatniczej, a także adres poczty elektronicznej oraz numery telefonów kontaktowych.

3. dane użytkownika, który nie jest osobą fizyczną: numer zakończenia sieci oraz siedzibę lub miejsce wykonywania działalności gospodarczej, firmę lub nazwę i formę organizacyjną tego użytkownika,
4. w przypadku stacjonarnej publicznej sieci telekomunikacyjnej – także nazwę miejscowości oraz ulicy, przy której znajduje się zakończenie sieci, udostępnione użytkownikowi

– oraz może je przetwarzać bez wiedzy i zgody osoby, której dotyczą.

 

W ramach czynności operacyjno-rozpoznawczych, podejmowanych przez wywiad skarbowy w celu wykrycia, ustalenia sprawców oraz uzyskania i utrwalenia dowodów przestępstw:

– ściganych na mocy umów międzynarodowych ratyfikowanych za uprzednią zgodą wyrażoną w ustawie, określonych w polskiej ustawie karnej,

– jeżeli inne środki okazały się bezskuteczne albo będą nieprzydatne, Sąd, na pisemny wniosek Generalnego Inspektora Kontroli Skarbowej, złożony po uzyskaniu pisemnej zgody Prokuratora Generalnego, może, w drodze postanowienia, zarządzić kontrolę operacyjną.

 

Kontrola operacyjna prowadzona jest niejawnie i polega na:

1) uzyskiwaniu i utrwalaniu treści rozmów prowadzonych przy użyciu środków technicznych, w tym za pomocą sieci telekomunikacyjnych;

2) uzyskiwaniu i utrwalaniu obrazu lub dźwięku osób z pomieszczeń, środków transportu lub miejsc innych niż miejsca publiczne;

3) uzyskiwaniu i utrwalaniu treści korespondencji, w tym korespondencji prowadzonej za pomocą środków komunikacji elektronicznej;

4) uzyskiwaniu i utrwalaniu danych zawartych w informatycznych nośnikach danych, telekomunikacyjnych urządzeniach końcowych, systemach informatycznych i teleinformatycznych;

5) uzyskiwaniu dostępu i kontroli zawartości przesyłek.

 

W uzasadnionych przypadkach, gdy podczas stosowania kontroli operacyjnej pojawią się nowe okoliczności istotne dla wykrycia przestępstwa lub przestępstwa skarbowego albo ustalenia sprawców i uzyskania dowodów takich przestępstw, Sąd, na pisemny wniosek Generalnego Inspektora Kontroli Skarbowej, złożony po uzyskaniu pisemnej zgody Prokuratora Generalnego, może, również po upływie ustawowych limitów trwania kontroli operacyjnej, wydawać kolejne postanowienia o przedłużeniu kontroli operacyjnej na następujące po sobie okresy, których łączna długość nie może przekraczać 12 miesięcy.

 

Przedsiębiorca telekomunikacyjny, operator pocztowy oraz usługodawca świadczący usługi drogą elektroniczną są obowiązani do zapewnienia na własny koszt warunków technicznych i organizacyjnych umożliwiających prowadzenie przez wywiad skarbowy kontroli operacyjnej.

 

Usługodawca świadczący usługi drogą elektroniczną będący mikro- lub małym przedsiębiorcą w rozumieniu przepisów ustawy o swobodzie działalności gospodarczej zapewnia warunki techniczne i organizacyjne umożliwiające prowadzenie przez wywiad skarbowy kontroli operacyjnej stosownie do posiadanej infrastruktury.

 

Uzyskane w czasie prowadzenia czynności wywiadu skarbowego dane, oraz materiały, w tym materiały zgromadzone podczas stosowania kontroli operacyjnej lub niejawnego nadzorowania wytwarzania, przemieszczania, przechowywania i obrotu przedmiotami przestępstwa, które:

1) zawierają informacje mające znaczenie dla postępowania kontrolnego, są przekazywane właściwemu miejscowo organowi kontroli skarbowej, w razie potrzeby z wnioskiem o wszczęcie postępowania kontrolnego;

2) zawierają dowody pozwalające na wszczęcie albo mające znaczenie dla postępowania w sprawie o przestępstwo lub przestępstwo skarbowe, Generalny Inspektor Kontroli Skarbowej przekazuje Prokuratorowi Generalnemu.

 

Materiały uzyskane w wyniku czynności wywiadu skarbowego niezawierające dowodów pozwalających na wszczęcie postępowania w sprawie o przestępstwo lub przestępstwo skarbowe, a także materiały uzyskane w wyniku kontroli operacyjnej, o których mowa w ust. 1h, których zniszczenie zarządził Sąd, podlegają niezwłocznemu, komisyjnemu i protokolarnemu zniszczeniu.

Ustawą, która weszła w życie 7 lutego zmieniono również uprawnienia Policji, Straży Granicznej, Żandarmerii Wojskowej, ABW, Służby Wywiadu Wojskowego, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, CBA oraz Służby Celnej.

Obrona praw podatnika przed działaniem wywiadu skarbowego wymaga zręczności w posługiwaniu się zarówno przepisami ustawy o kontroli skarbowej jak i znajomości procedury karnej. Zawiłość tych przepisów powoduje, że wywiad skarbowy ma opinię jednej z najbardziej tajnych służb w Polsce, która posiada szerokie możliwości inwigilacji obywateli. Kluczowa jest tutaj rola pełnomocnika/obrońcy, który zweryfikuje czy pracownicy wywiadu skarbowego nie przekroczyli granic przysługujących im uprawnień i czy zebrane w toku kontroli dowody mogą zostać wykorzystane przeciwko podatnikowi.