20.01.2018
Tagi: mała klauzula, PIT i CIT
CYKL – Zmiany w PIT i CIT od 1 stycznia 2018 r. Aport przedsiębiorstwa.
Cel regulacji.
Kolejną zmianą w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych, która budzi pewne kontrowersje, jest aport przedsiębiorstwa. W tym przypadku nowelizacji uległ art. 12 ustawy o CIT. To następna spośród szeregu dotyczących tej instytucji zmian, dokonywanych w ostatnim czasie przez ustawodawcę. Zmian, które mają na celu utrudnianie agresywnej optymalizacji podatkowej przez przedsiębiorców. Przy tej okazji warto przyjrzeć się nowelizacji, której uległ art. 12 ustawy o CIT. Zdaniem ekspertów, zmianę tę należy odczytywać w oparciu o komunikat opublikowany przez Ministerstwo Finansów w dniu 22 maja 2017 r., w którym ostrzegano przed wykorzystywaniem transakcji aportowych z wykorzystaniem przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa do agresywnych optymalizacji.
Mała klauzula optymalizacyjna
Zgodnie z brzmieniem art. 12 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku CIT, w znowelizowanej wersji, wartość wkładu określona w statucie lub umowie spółki, a w razie ich braku wartość wkładu określona w innym dokumencie o podobnym charakterze zaliczona będzie do przychodów podlegającego opodatkowaniu.
Wykładania literalna powyższego przepisu prowadziłaby do wniosku, iż za przychód będą uznane wszelkie wkłady wnoszone do spółek kapitałowych, w tym wkłady: pieniężne, rzeczowe, w postaci przedsiębiorstwa czy zorganizowanej części przedsiębiorstwa (ZCP).
Tak, jak miało to miejsce w dotychczas obowiązujących przepisach, ustawodawca wyłączył z przychodu wartość wkładu stanowiącego przedsiębiorstwo lub ZCP (art. 12 ust. 4 pkt 25 ustawy o CIT). Przeanalizowanie kwestii aportu przedsiębiorstwa lub ZCP nie jest możliwe bez zasygnalizowania zmian w innych instytucjach prawnych. Do art. 12 dodano bowiem ust. 13, w myśl którego w przypadku, gdy głównym lub jednym z głównych celów wniesienia wkładu niepieniężnego (aportu) jest uniknięcie lub uchylenie się od opodatkowania, nie stosuje się zwolnienia o którym mowa art. 12 ust. 4 pkt 25 ustawy o podatku CIT.
Skutki nowelizacji
Warto zauważyć, że owa mała klauzula unikania opodatkowania jest inną instytucją niż duża klauzula unikania opodatkowania, uregulowana w dziale 3a Ordynacji podatkowej.
Nie będą miały tu zastosowania np. wyłączenia przedmiotowe w postaci nieuwzględniania korzyści z optymalizacji nieprzekraczających 100.000 zł.
Kluczową kwestią jest to, w jaki sposób będzie stosowany ów przepis przez fiskusa. Pojęcie ekonomicznego uzasadnienia jest bardzo szerokie i daje podstawy do ewentualnego nadużywania klauzuli przez organy podatkowe. To wskaże praktyka, jednakże przedsiębiorcy dokonujący restrukturyzacji powinni uważać i mieć na względzie możliwość zakwestionowania braku opodatkowania podjętych przez nich czynności.
Co istotne wyżej opisana nowelizacja przynosi negatywną zmianę w postaci możliwości opodatkowania wkładów pieniężnych wnoszonych do spółek.
współautor: Łukasz Porada