kontrolapodatkowa.pl

Twój przyjaciel w sporze z fiskusem

Mikrorachunek podatkowy to rachunek bankowy, który z dniem 1 stycznia został udostępniony każdemu podatnikowi.

Problem stanowią zmieniające się nagle, niejasne przepisy oraz niepomocne wyjaśnienia czy brak sprostowania ze strony ministerstwa. Chcąc przybliżyć najbardziej istotne kwestie, zapraszam w podróż po najciemniejszych odmętach legislacyjnego “piekiełka”. Podróż związaną z wchodzącymi w życie przepisami o mikrorachunku podatkowym.

Od czego zacząć?

Wystarczy wygenerować numer mikrorachunku za pośrednictwem strony internetowej ministerstwa finansów, by móc korzystać z wygodnego rozwiązania, za sprawą którego nie musimy już dokonywać przelewów na wiele różnych rachunków. Można na niego wpłacać między innymi należności z tytułu PIT, CIT i VAT.

PIT, CIT, VAT i… mandaty?

Problem pojawił się w zakresie tego, co jeszcze, oprócz ww. podatków, należy wpłacać na mikrorachunek. W treści art. 61b ust. 1 o.p. mowa jest o dokonywaniu na niego wpłat z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych, podatku dochodowego od osób prawnych, podatku od towarów i usług oraz niepodatkowych należności budżetowych.

Czym są niepodatkowe należności budżetowe?

Art. 3 pkt. 8 Ordynacji podatkowej definiuje je, jako niebędące podatkami i opłatami należności stanowiące dochód budżetu państwa lub budżetu jednostki samorządu terytorialnego, wynikające ze stosunków publicznoprawnych. Brakuje co prawda wskazania ich wprost, ale mandaty karne spełniają dyspozycję tego przepisu.

Konkretne przykłady niepodatkowych należności podatkowych wymienia natomiast ustawa o finansach publicznych. Jej art. 60 pkt 6a wskazuje, że do tej kategorii zaliczają się także należności z tytułu grzywien nałożonych w drodze mandatu karnego w postępowaniu w sprawach o wykroczenia oraz w postępowaniu w sprawach o wykroczenia skarbowe.

Na pierwszy rzut oka wiele zatem przemawia za tym, by wpłacać mandaty na mikrorachunek.  Trudno się więc dziwić, że na tle tak skonstruowanej regulacji narosły niepewności i podejrzenia związane ze zmianą sposobu płatności mandatów. Zwłaszcza, że swoje trzy grosze w tej kwestii dorzuciło także ministerstwo, publikując wyjaśnienia do przepisów o mikrorachunku, w których wskazano, że:

„Na mikrorachunek zapłacisz niepodatkowe należności stanowiące dochód budżetu państwa np.: koszty postępowania przed organami podatkowymi, grzywny, mandaty, kary porządkowe.”

Później treść tych wyjaśnień zmieniono, usuwając to zdanie. W żaden sposób nie zaznaczono jednak faktu dokonania tej zmiany. Nie opublikowano żadnego sprostowania czy choćby wzmianki o edycji. Ot, było i nagle nie ma. A wątpliwości wielu podatników pozostały.

Dlaczego mandaty płacimy „po staremu”?

Pojawiające się dość często w prasie stanowisko o konieczności wpłacania mandatów na mikrorachunek jest jednak nieprawidłowe. Mandaty, choć są przykładem niepodatkowych należności budżetowych, nie będą opłacane z wykorzystaniem mikrorachunku ze względu na art. 2 § 1 pkt 1 o.p. Stanowi on bowiem, że przepisy ustawy stosuje się do podatków, opłat oraz niepodatkowych należności budżetu państwa i budżetów jednostek samorządu terytorialnego, do których ustalania lub określania uprawnione są organy podatkowe. Organy podatkowe nie są natomiast uprawnione do ustalania należności takich jak mandaty – zajmuje się tym Policja.

Co więcej – na mikrorachunek nie powinny być również odprowadzane należności z tytułu mandatów karnych skarbowych w postępowaniu w sprawach o wykroczenia skarbowe. Choć są wystawiane przez Naczelnika Urzędu Skarbowego, to jednak pełni on w tym przypadku funkcję finansowego organu postępowania przygotowawczego. Postępowanie w sprawie prawidłowości nałożenia mandatu karnego skarbowego toczy się przed sądem karnym. Naczelnik urzędu skarbowego nie występuje w nim więc jako organ podatkowy lecz jako organ przygotowawczy. W rezultacie mandaty karne skarbowe również nie będą opłacane z wykorzystaniem mikrorachunku, ponieważ nie są nakładane przez organ podatkowy w rozumieniu art. 2 § 1 pkt 1 o.p.

Do kategorii niepodatkowych należności, które należy wpłacać na mikrorachunek zaliczają się natomiast odsetki od zobowiązań podatkowych, koszty upomnień i kary porządkowe, które przewidziano w o.p. i do których ustalania uprawnione są organy podatkowe.