kontrolapodatkowa.pl

Twój przyjaciel w sporze z fiskusem

Szeroka i nagła zmiana przepisów prawa podatkowego, zapoczątkowana wprowadzeniem Polskiego Ładu, wyodrębniła nowe obszary kontroli, które przynoszą realne wpływy do budżetu państwa. Na pierwszy plan wysuwa się tu podatek u źródła, którego zasady rozliczania uległy zmianie w ostatnich latach. Przerzucenie na podatnika, który chce skorzystać z obniżonej stawki określonej w umowie o unikaniu podwójnego opodatkowania, obowiązku zweryfikowania możliwości jej zastosowania, otwiera skarbówce możliwość do zagrania kartą „sprawdzam”, z której chętnie korzystają.

Liczby mówią same za siebie

Ministerstwo Finansów podało, że w 2023 r. zakończono 202 kontroli celno-skarbowych prowadzonych w zakresie podatku u źródła, a ustalenia przedstawione w wynikach kontroli przekroczyły 650 000 000 zł.

O ogromnym wzroście kontroli w tym zakresie świadczy fakt, że w 2021 r. urzędy celno-skarbowe zakończyły 86 kontroli w tym zakresie, a ustalenia wyniosły około 59 000 000 zł.

Tym samym wzrosła również wartość domiaru w jednej kontroli celno-skarbowej – z kilkunastu tysięcy do kilku milionów.

Uzasadniona popularność

Zainteresowanie urzędów celno-skarbowych wskazanym obszarem nie dziwi biorąc pod uwagę obowiązujące regulacje, które dają organom podatkowym łatwą możliwość namierzenia właściwego kierunku kontroli. Przedsiębiorcy zyskując możliwość bieżącego obniżenia obciążenia podatkowego, jednocześnie wskazują od razu obszar do kontroli. Prawidłowe skorzystanie z przewidzianych w prawie rozwiązań wymaga spełnienia określonych przesłanek, które organy chętnie weryfikują. Podobnie sytuacja wygląda w przypadku wnioskowania o zwrot zapłaconego podatku u źródła, które przysługuje przy spełnieniu określonych kryteriów. Oczywistym jest, że organ podatkowy przy rozpoznaniu wniosku, skontroluje prawo podatnika do skorzystania z preferencji w tym zakresie.

Wprowadzone rozwiązania nie ułatwiają więc rozliczeń podatnikom, a czynią wręcz idealną sytuację organów podatkowych. Organy dysponują dodatkowo coraz to lepszymi rozwiązaniami informatycznymi, które mają im pomagać w prowadzeniu tego typu kontroli, co – patrząc na wyniki zakończonych kontroli – sprawdza się w praktyce. Dlatego należy spodziewać się, że w najbliższym czasie liczby te będą nadal rosnąć.

Trudna sytuacja podatników

Na straconej pozycji znajduje się z kolei przedsiębiorca, na którym spoczywają obowiązki weryfikacyjne w przypadku podatku od źródła. Muszą upewnić się, że zarówno transakcja, jak i podmiot, na rzecz którego nastąpiły wypłaty, spełniają wszystkie ustawowe kryteria do skorzystania z preferencji.

Mimo nawet przeprowadzenia działań sprawdzających w tym zakresie zdarza się, że organy kwestionują prowadzenie działalności przez spółkę, do której wypłata trafiła. Obrona przed tego typu zarzutami nie jest jednak łatwa. W dalszym ciągu nie ma bowiem objaśnień Ministerstwa Finansów co do należytej staranności w tym zakresie.

Przepisy o podatku u źródła powodują, że duże spółki mogą poczuć się jak w pułapce. Nie od dziś wiadomo, że przepisy prawa podatkowego w Polsce nie należą do łatwych, dlatego próba sprostania wymogom nałożonym przez ustawodawcę może i tak zakończyć się błędem. Podatnika, nie organu.