kontrolapodatkowa.pl

Twój przyjaciel w sporze z fiskusem

30.11.2020

Tagi: , ,

Organy nie mogą podnosić obejścia prawa w stosunku do czynności podjętych przed wejściem klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania – wygrana przed WSA.

W dniu 22.10.2020r. w WSA w Łodzi zapadł bardzo istotny i korzystny wyrok (I SA/Łd 323/20). Orzeczenie dotyczy podjętych przez podatnika działań optymalizacyjnych, które ostatnio są przedmiotem częstych kontroli przez organy podatkowe. W wyniku skargi złożonej przez kancelarię sąd uchylił w całości decyzję dyrektora izby administracji skarbowej i stwierdził liczne naruszenia przepisów prawa podatkowego.

 

Przebieg postępowania

 

Stan faktyczny wskazywał, że pomiędzy podmiotami powiązanymi (spółką akcyjną A zarejestrowaną w kraju, spółką prawa cypryjskiego B oraz krajową spółką komandytową C) doszło do transakcji, której przedmiotem były znaki towarowe – wytworzone przez krajową spółkę akcyjną. Wspólnikami spółki cypryjskiej byli, inna spółka cypryjska D – jako komplementariusz oraz spółka akcyjna A – jako komandytariusz. W dniu zarejestrowania znaków (03.2013r.) została podpisana umowa licencyjna o używanie znaku pomiędzy podmiotami A i C. Licencjobiorca został zobowiązany do uiszczania na rzecz licencjodawcy okresowych opłat licencyjnych w wys. 5% miesięcznie. Umowa licencyjna trwała do dnia (09.2014r.) wniesienia przez spółkę akcyjną aportem znaków towarów do spółki prawa cypryjskiego, bez określenia ich wartości. Dopiero w następnym miesiącu spółka A wystawiła fakturę, w której wskazano wartość znaków towarowych. Jednocześnie w dniu zawarcia w.w. umowy licencyjnej (09.2014r.), pomiędzy spółką prawa cypryjskiego B, a spółką komandytową C została zawarta umowa licencyjna na używanie znaków towarowych. Następnie, na mocy uchwały wspólników spółka prawa cypryjskiego została rozwiązana (12.2014r.) i spółka akcyjna A (komandytariusz) otrzymała 100% aktywów i udziałów w zyskach oraz de facto stała się następca prawnym. W konsekwencji objęła również wcześniej wniesiony wkład niepieniężny (aport) w postaci praw ochronnych do znaków towarowych. Ponadto spółka komandytowa C, z chwilą objęcia aportu (10.2014r.) wprowadziła znaki towarowe do ewidencji środków trwałych.

 

Zakres sporu

 

Przedmiot sporu z organami podatkowymi dotyczył dwóch zagadnień. Po pierwsze, czy spółka akcyjna A miała prawo do obniżenia podstawy opodatkowania w związku z zaliczeniem do kosztów uzyskania przychodów odpisów amortyzacyjnych od znaków towarowych. Po drugie, czy organ podatkowy zasadnie zastosował w sprawie art. 199a § 1 ordynacji podatkowej.

 

Treść wyroku

 

W wydanym wyroku sąd nie miał żadnych wątpliwości, że spółka akcyjna A miała pełne prawo do obniżenia podstawy opodatkowania. Potwierdza to brzmienie art. 15 ust. 1, art. 16b ust. 1, ust. 1 pkt 4 i 5 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Dla ustalenia zasadności dokonywania odpisów amortyzacyjnych konieczną przesłanka było ich nabycie, a nie wytworzenie. W niniejszej sprawie doszło do wniesienia znaków do spółki cypryjskiej, która dokonywała ich amortyzacji. Organ podatkowy błędnie bowiem przyjął, że nie doszło do amortyzacji znaków w spółce prawa cypryjskiego i przedstawił nie pełny materiał dowodowy. Tymczasem skarżąca (spółka akcyjna) okazała dowody m.in. w postaci raportu badania sprawozdania finansowego spółki cypryjskiej, oświadczenia audytora cypryjskiego, że znaki podlegały amortyzacji na Cyprze oraz wydruki z systemu księgowego. Organy całkowicie niezasadnie nie uwzględniły przedstawionych dowodów.

W zakresie drugiego zagadnienia, sąd także podzielił stanowisko przedstawione przez kancelarię w skardze. Zgodnie z art. 199a § 1 ordynacji podatkowej, organ podatkowy dokonując ustalenia treści czynności prawnej, uwzględnia zgodny zamiar stron i cel czynności, a nie tylko dosłownie brzmienie oświadczeń woli złożonych przez strony czynności.  W niniejszej sprawie organ uznał, że ciąg czynności podejmowanych przez skarżąca spółkę i powiązane podmioty mają charakter czynności sztucznie wykreowanych, zaś ich głównym celem było stworzenie możliwości dokonywania odpisów amortyzacyjnych. Działania spółki – zdaniem fiskusa – maiły na celu obejście prawa podatkowego.

W ocenie sądu z zestawienia brzmienia art. 199a § 1 o.p. z argumentacją przedstawioną przez organy podatkowe wynika, że organy dokonały niewłaściwej wykładni powołanego przepisu, który w realiach niniejszej sprawy w ogóle nie ma zastosowania. Organy nie przeprowadziły bowiem rzeczywistej analizy treści czynności prawnych dokonanych przez spółkę i wyprowadzenia z nich skutków w postaci korzystnego – dla skarżącej – rezultatu podatkowego. Organ nie wykazał do jakich czynności prawnych faktycznie doszło, a wyłączenie stwierdził, iż dokonane czynności były nakierowane na osiągnięcie korzyści podatkowej. Takie z kolei rozumowanie oznacza, że organ bezpodstawnie posłużył się konstrukcją zbliżoną do obejścia prawa uregulowaną w art. 119a o.p., tj. klauzulą przeciwko unikaniu opodatkowania. Należy jednak zdecydowanie podkreślić, że przepisy pozwalające na zastosowanie tzw. klauzuli obejścia prawa weszły w życie z dniem 15.07.2016r., a okres objęty zakresem niniejszej sprawy dotyczy czynności dokonanych w latach 2013 – 2014.

Podsumowując

Przedstawiona sprawa potwierdza, że organy podatkowe dalej kontrolują czynności optymalizacyjne podejmowane przez podatników przed wejściem w życie klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania. Za wszelką cenę starają się zakwestionować skutki podatkowe tych czynności, nawet – jak w niniejszej sprawie – stosując niewłaściwe przepisy prawa (art. 199a § 1 o.p.). Opisany wyrok podważa jednak w zasadniczy sposób stanowisko organów podatkowych i wpisuje się w korzystną linie orzeczniczą w tym zakresie.