kontrolapodatkowa.pl

Twój przyjaciel w sporze z fiskusem

Termin procesowy  możemy zdefiniować, jako  termin na dokonanie określonej czynności, zarówno przez podatnika, jak i przez organ podatkowy. Termin procesowy może mieć dwojakie znaczenie. Z jednej strony jest to określony moment w czasie (np. 30 kwietnia 2020r.), z drugiej zaś określony okres czasu, który ma swój początek i koniec (np. 14 dni). Istotnym jest, iż niedochowanie terminu może nieść za sobą różnorakie skutki, często negatywne dla podatnika.

Co wynika z ustawy o tarczy antykryzysowej*

W okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii bieg terminów procesowych i sądowych w, m.in.:

• postępowaniach sądowych, w tym sądowoadministracyjnych
• postępowaniach egzekucyjnych
• postępowaniach karnych skarbowych
• postępowaniach i kontrolach prowadzonych na podstawie ustawy Ordynacja podatkowa
• kontrolach celno-skarbowych

–           nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega zawieszeniu na ten okres.

Istotne różnice

W tym miejscu należy się zatrzymać i dokonać pewnego zastrzeżenia. Należy zwrócić uwagę, że czym innym jest pojęcie „zawieszenia kontroli, czy postępowania podatkowego”, a zupełnie czym innym „zawieszenie biegu terminów procesowych.” Należy wyraźnie rozróżnić te pojęcia.

Zawieszenie postępowania podatkowego lub kontroli podatkowej (celno – skarbowej) oznacza całkowite zawieszenie wszystkich terminów biegnących w danej sprawie toczącej się na przykład przez urzędem skarbowym albo izbą administracji skarbowej. Wtedy w zawieszonej sprawie nie podejmowane są żadne czynności, z wyjątkiem tych, które mają na celu podjęcie wcześniej zawieszonego postępowania albo zabezpieczenie dowodu. Na mocy Ordynacji Podatkowej podjęcie zawieszonego postępowania podatkowego następuje w drodze postanowienia, gdy ustąpiły przyczyny uzasadniające jego zawieszenie. Odnosząc to do stanu obecnego, byłoby to odwołanie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii. Ustawodawca nie zdecydował się jednak na zawieszenie postępowania lub kontroli.

 Wybrał rozwiązanie polegające na zawieszeniu bieg terminów procesowych i sądowych. Oznacza to, że w czasie epidemii (i stanu zagrożenia epidemicznego) nadal będą prowadzone kontrole podatkowe i celno-skarbowe oraz postępowania podatkowe. Zawieszenie terminów procesowych oznacza natomiast, że niektóre czynności w ramach danej sprawy np. czas na wniesienie odwołania od decyzji, uzupełnienie braków formalnych wniosku, sporządzenie odpowiedzi na wezwanie organu – będą zawieszone. Dotyczy to w szczególności czynności wykonywanych w siedzibie organu, np. przesłuchania świadków, wyjaśnienia stron, przegląd akt sprawy, ale również czynności w siedzibie przedsiębiorcy, miejscu prowadzenia działalności, np. oględziny miejsca prowadzenia działalności gospodarczej.

Przykład

Jeżeli w dniu (31.03) ogłoszenia tarczy antykryzysowej (która zawiesza terminy procesowe) biegł termin na wniesienie odwołania, podatnik nie będzie musiał zachować terminu 14 dni na jego wniesienie. Termin zostaje z urzędu zawieszony, co oznacza, że podatnik ma czas na dokonanie danej czynności procesowej, aż do ustania/odwołania stanu epidemii.

Podkreślić jednak należy, że czynności dokonane przez podatników, także w czasie trwania epidemii, a więc zawieszenia terminów procesowych będą jednak skuteczne. Podatnik tym samym nie został pozbawiony możliwości czynnego udziału w kontroli i postępowaniu oraz realizowania przysługujących mu praw. Gdy organ przykładowo wyda decyzję, a podatnik będzie chciał się od niej odwołać i wniesie odwołanie do organu wyższej instancji, wtedy też czynność taka jest dozwolona i skuteczna. Wydaje się także, że pomimo jednoznacznie ustalonych terminów dla dokonania określonej czynności, podatnik może dokonać czynności w dowolnej chwili w trakcie trwania całego stanu epidemii.

Sprawy sądowoadministracyjne

Rozprawy w WSA i NSA zostały odwołane, a nowe terminy rozpraw nie zostały jeszcze wyznaczone.

Jak to w życiu bywa

Do kancelarii wpływają zawiadomienia od organów podatkowych, iż „z uwagi na panujący stan epidemii zawiadamia się, że planowana czynność nie odbędzie się, albo odbędzie się ale w innym terminie”. Organy podatkowe chętnie korzystają obecnie z możliwości nie podejmowania niektórych czynności. W przypadku potrzeby osobistej wizyty w urzędzie skarbowym w celu złożenia zeznań, czy zapoznania się z aktami sprawy jest to jak najbardziej uzasadnione. Ale z drugiej strony skoro organy odsuwają w czasie terminy procesowe i powstrzymują się od działania – bo tak im wygodnie, to powinny też zrozumieć sytuację podatnika.

Podsumowując…

Praktyka tymczasem pokazuje, że organy aktualnie prowadzą kontrole podatkowe i żądają przekazania dokumentów albo złożenia pisemnych wyjaśnień. Wydają i doręczają decyzje wymiarowe, decyzje o zabezpieczeniu wykonania zobowiązań podatkowych oraz podejmują czynności egzekucyjne. Zajmują środki na rachunkach bankowych i dokonują zajęcia świadczeń z zaopatrzenia emerytalnego i ubezpieczenia społecznego.

*USTAWA z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 2020, poz. 568)