kontrolapodatkowa.pl

Twój przyjaciel w sporze z fiskusem

Przepisy dotyczące zagranicznych spółek kontrolowanych (CFC) obowiązują od 1 stycznia 2015 r zarówno na gruncie ustawy o CIT oraz ustawy o PIT. Wprowadzenie tych zmian do ustaw miało uniemożliwiać dużym podmiotom gospodarczym transferowanie dochodów osiągniętych w Polsce do innych krajów, w których stosowany jest niski bądź zerowy poziom opodatkowania. Co istotne polskie przepisy nie są tu do końca spójne z wydaną 12 lipca 2016 r. Dyrektywą 2016/1164, która ustanowiła przepisy mające na celu przeciwdziałaniu opodatkowaniu, mające wpływ na funkcjonowanie rynku wewnętrznego UE. W związku z dosyć dużą restrykcyjnością ww. Dyrektywy, zaszła konieczność zmiany polskich przepisów, jako że niektóre reguły minimalne określone w Dyrektywie uważa się za dalej idące niż ich polskie odpowiedniki.

Nowelizacja przepisów, której poświęcamy kolejny post z CYKLU  będzie ustanowiona na mocy zmienianych: 

• art. 30f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych
• art. 24a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Warto wspomnieć, że w związku z charakterem Dyrektywy (do której starano się dostosować polskie przepisy), polskie przepisy muszą być równie lub bardziej restrykcyjne od unijnych przepisów. Może to mieć znaczenie przy ewentualnych sporach, zarzucających nieprawidłową transpozycję prawa unijnego do polskiego systemu prawa.

Zmiana zasady kwalifikacji CFC

Dyrektywa 2016/1164 określa dwie przesłanki istnienia zagranicznej grupy kontrolowanej: pierwszą jest wymóg sprawowania kontroli nad spółką zależną, a drugim tzw. kryterium niskiego opodatkowania.

Pierwszy (wymóg) uległ zmianie, jako że polskie wymagania były mniej restrykcyjne niż wynikające z minimalnych reguł Dyrektywy unijnej. Na mocy wcześniej obowiązującego art. 24a ust. 3 w ustawie o CIT (art. 30f ust. 3 w PIT), aby można mówić o CFC podatnik musi posiadać co najmniej 25% udziałów w kapitale, praw głosu w organach kontrolnych lub udziałów związanych z prawem do uczestnictwa w zyskach. Obecnie zwiększono tę wartość do 50% udziałów lub praw, które można sprawować samodzielnie lub z podmiotami powiązanymi. Sposób sprawowania również uległ zmianie, gdyż wcześniej można było sprawować ją tylko samodzielnie – zdaniem ustawodawcy jest to sposób na obejście regulacji przy zastosowaniu grupy podmiotów.

Drugie kryterium, czyli tzw. kryterium niskiego opodatkowania, zostało wprowadzone na mocy nowelizacji z 1 stycznia 2018 r. i uregulowane w art. 24a ust. 3 pkt 3 lit ustawy CIT (art. 30f ust. 3 pkt 3 lit c w ustawie o PIT). Na jej mocy za zagraniczną spółkę kontrolowaną może być uznana taka jednostka zależna, której rzeczywiście zapłacony podatek jest równy 50% podatku, jaki zostałby zapłacony w Polsce.

Trzecim kryterium, niewynikającym z dyrektywy unijnej, jest uznanie przynajmniej 33% przychodów spółki za tzw. przychody pasywne. Wcześniej istniejące uregulowania podlegają dosyć dużym zmianom, jako że 50% przychodów musiało pochodzić z określonych w ustawie źródeł by móc zaklasyfikować daną grupę jako CFC, a do tego źródeł tych było mniej niż obecnie. Obecnie przynajmniej 33% przychodów osiągniętych w roku podatkowym pochodzić musi z:

• dywidend i innych przychodów w zyskach osoby prawnej;
• zbycia udziałów;
• wierzytelności;
• z odsetek i pożytków od wszelkiego rodzaju pożytek;
• z części odsetkowej przy leasingu finansowym;
• z poręczeń i gwarancji;
• z praw autorskich lub praw własności przemysłowej;
• ze zbycia i realizacji praw z instrumentów finansowych;
• z działalności bankowej, ubezpieczeniowej, bankowej lub innej działalności finansowej;
• transakcji z podmiotami powiązanymi (którego definicja została wprowadzona);

Ustawodawca doprecyzował również pojęcia związane z podmiotami podległymi. Przy istniejącej już definicji jednostki zależnej, uregulowanej w art. 24a ust. 2 pkt 3 ustawy o CIT (oraz art. 30f ust. 2 pkt 3 ustawy o PIT), zwiększono obowiązek minimalnej ilości posiadanych udziałów w kapitale, praw głosu w organach kontrolnych lub stanowiących oraz udziałami związanymi z prawem do zysków z wcześniej istniejących 25% do obecnie ustanowionych 50%.

współautor: Łukasz Porada